Η Γεωπολιτική των Ορυκτών Καυσίμων

Ο πλανήτης βρίσκεται στα όρια συναγερμού, καθώς οι επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής θα είναι ολέθριες σε όλες τις ανθρώπινες δραστηριότητες. Η επιτροπή του ΟΗΕ για το κλίμα εκτιμά ότι οι συγκεντρώσεις του διοξειδίου του άνθρακα, του μεθανίου και του υποξειδίου του αζώτου, είναι στο ιστορικά υψηλότερο σημείο τους και σε αυτό τεράστια "ευθύνη" έχει η χρήση άνθρακα.

Η εξάρτηση από τα ορυκτά υλικά -και κυρίως τον άνθρακα- ποικίλλει από χώρα σε χώρα. Για παράδειγμα, η Κίνα και η Ινδία έχουν δομήσει τις οικονομίες τους στο κάρβουνο και ένα αυστηρό δεσμευτικό πλαίσιο θα έχει καταλυτικές επιπτώσεις στη δομή των οικονομιών τους. Το σίγουρο όμως είναι ότι η Δύση έχει κάνει περισσότερα βήματα στη διαδρομή για την απεξάρτηση, σε σύγκριση με τους υπόλοιπους, και αυτό κάνει εντονότερους τους ανταγωνισμούς, που πλέον έχουν πάρει και γεωπολιτικές διαστάσεις.
Για να κατανοήσει κανείς το γεωπολιτικό παιγνίδι που εξαρτάται από τα ορυκτά καύσιμα δεν έχει παρά να κάνει μία απλή διαπίστωση: δύο μεγάλες γεωπολιτικές και οικονομικές δυνάμεις του πλανήτη, η Ρωσία και η Κίνα, είναι άμεσα εξαρτημένες από το πετρέλαιο, το φυσικό αέριο και τον άνθρακα. Η πρώτη, διότι η οικονομία της εξαρτάται από τις πωλήσεις ενέργειας και η δεύτερη, διότι το μεγαλύτερο ποσοστό ηλεκτρικής ενέργειας προέρχεται από εργοστάσια που χρησιμοποιούν ως πρώτη ύλη τον άνθρακα.
Σύμφωνα με προβλέψεις που είχε κάνει το 2012 ο Διεθνής Οργανισμός Ενέργειας (IEA), η ζήτηση άνθρακα σε χώρες εκτός ΟΟΣΑ σχεδόν θα διπλασιαστεί μέχρι το 2035, αν συνεχιστούν οι σημερινές πολιτικές, με τη ζήτηση μόνο από την Κίνα και την Ινδία να αντιπροσωπεύουν περισσότερο από το 80% αυτής της αύξησης. Η Ινδονησία, το Βιετνάμ και ένα μεγάλο μέρος της υπόλοιπης Ασίας, οικοδομεί επίσης νέες μονάδες άνθρακα με μεγάλη ταχύτητα.
Η σημερινή πραγματικότητα είναι ότι ο αναπτυσσόμενος κόσμος εξαρτά όλο και περισσότερο την οικονομία του από τα ορυκτά καύσιμα, ενώ την ίδια στιγμή, στη Δύση έχει ξεκινήσει ένας αγώνας δρόμου για την ενεργειακή απεξάρτηση από αυτά.
Σε αυτό το πολύπλοκο παζλ θα πρέπει προσθέσει κανείς και άλλες παραμέτρους: την εξάντληση των αποθεμάτων πετρελαίου και φυσικού αερίου, η οποία πλέον δεν είναι τόσο μακρινή υπόθεση, τις χαμηλές τιμές που ήδη έχουν γονατίσει πολλές οικονομίες, όπως για παράδειγμα της Ρωσίας και της Βενεζουέλας, αλλά και τις σημαντικές επενδύσεις σε εναλλακτικές πηγές ενέργειας, στις οποίες ήδη έχουν προχωρήσει οι πλούσιες πετρελαιοπαραγωγές χώρες του αραβικού κόσμου.
Αν κάποιος συνεκτιμήσει όλα αυτά τα δεδομένα, τότε σίγουρα οδηγείται στο συμπέρασμα ότι οι συζητήσεις για το κλίμα ίσως είναι η απαρχή ευρύτερων γεωπολιτικών ανακατατάξεων με μοχλό την ενέργεια. Το σίγουρο είναι ότι η απεξάρτηση των ΗΠΑ και της ΕΕ από τα ορυκτά καύσιμα θα έχει άμεση αντανάκλαση στην εξωτερική τους πολιτική και ενδεχομένως αυτό θα βοηθούσε στο να αντιμετωπιστούν ανταγωνιστές, αντίζηλοι και να κλείσουν παλιοί και νέοι λογαριασμοί. Εξίσου σίγουρο είναι ότι όλη αυτή η πορεία μεταφράζεται σε χρήμα και σε οικονομική ισχύ, που φυσικά θα κάνει τους πλούσιους πλουσιότερους και τους φτωχούς, όχι μόνο φτωχότερους, αλλά και πιο εξαρτημένους.
 
Πηγή: Premium.paratiritis.gr