Σάββατο 18 Αυγούστου 2012

Ελληνοαλβανικές Σχέσεις: Νέες Προεκτάσεις και Ερωτήματα στο Ζήτημα της Συμφωνίας Οριοθέτησης Υδάτων


Πριν λίγες ημέρες ο υπουργός Εξωτερικών της Αλβανίας Έντμοντ Παναρίτι δήλωσε ότι «Δεν υπάρχει καμία σχέση μεταξύ του έργου του αγωγού TAP και της συμφωνίας για την οριοθέτηση των υδάτων», αποκρούοντας σχόλια μέσων ενημέρωσης σύμφωνα με τα οποία η Αθήνα θα καθορίσει τη στάση της για τον αγωγό φυσικού αερίου ΤΑΡ από τη συμφωνία για την οριοθέτηση των υδάτων μεταξύ των δύο χωρών. Μάλιστα, ο κ. Παναρίτι, ο οποίος, κατόπιν τηλεφωνικής πρόσκλησης του Έλληνα ομολόγου του κ. Αβραμόπουλου, θα επισκεφθεί την Ελλάδα το πρώτο δεκαήμερο του Σεπτεμβρίου, τόνισε ότι «Η συμφωνία βρίσκεται στο στάδιο της επαναδιαπραγμάτευσης με την ελληνική πλευρά, με βάση την απόφαση του Συνταγματικού Δικαστηρίου».
Το συγκεκριμένο σημείο χρήζει διασάφησης, αλλά και ιδιαίτερης προσοχής από την ελληνική διπλωματία. Κατ’ αρχήν και, τουλάχιστον, εκ πρώτης όψεως, ο Αλβανός ΥΠΕΞ έχει δίκιο λέγοντας ότι δεν υπάρχει σύνδεση ανάμεσα στο ζήτημα του αγωγού ΤΑΡ (ο οποίος θα μεταφέρει αζερικό αέριο στην Ε.Ε. - αν επιλεγεί, το 2013, από την κοινοπραξία του Σαχ Ντενίζ 2, έναντι του ανταγωνιστικού πρότζεκτ Nabucco West – μέσω Ελλάδος και Αλβανίας προς την Ιταλία) και στην συμφωνία για την οριοθέτηση των υδάτων ανάμεσα στην Ελλάδα και τα Τίρανα του 2009. Η περιοχή του Φίερι, όπου σχεδιάζεται να ποντιστεί ο αγωγός ΤΑΡ στην Αδριατική για να φτάσει στις απέναντι ιταλικές ακτές, κοντά στην περιοχή Σαν Φώκα, βρίσκεται πολύ μακριά από την περιοχή η οποία ήταν αντικείμενο της ελληνοαλβανικής συμφωνίας οριοθέτησης. Συνεπώς, οι αναλύσεις και τα δημοσιεύματα που συνδέουν τα δύο ζητήματα δεν είναι, εν προκειμένω, αρκετά διαφωτιστικά.
Θα μπορούσε, ωστόσο, θεωρητικά έστω, να λεχθεί ότι η υποθαλάσσια διαδρομή του αγωγού μέσω Αδριατικής θα ακολουθεί την λογική της χάραξης των θαλάσσιων υδάτων της Αλβανίας (αν και το γειτονικό μας κράτος έχει ορίσει χωρική θάλασσα 12 ναυτικών μιλίων ήδη με νόμο του 1990), και, συνεπώς, θα ξαναέλθει στο προσκήνιο το ζήτημα της συμφωνίας του 2009.
Στην περίπτωση, όμως, αυτή θα πρέπει να μάς ανησυχήσει η δεύτερη δήλωση του κ. Παναρίτι. Η αλβανική πλευρά λέει δηλαδή ότι, ανεξαρτήτως του θέματος του αγωγού ΤΑΡ, η ίδια παραμένει αταλάντευτη στις θέσεις με τις οποίες το Συνταγματικό της Δικαστήριο έκρινε άκυρη μονομερώς, το 2010, τη συμφωνία αυτή, η οποία είχε συναφθεί με βάση το Δίκαιο της Θάλασσας και - όπως έχουμε ήδη επισημάνει από αυτή τη στήλη – δημιουργούσε προηγούμενο υπέρ των ελληνικών θέσεων στο Αιγαίο . Αυτός ήταν άλλωστε, και ο λόγος που, σύμφωνα με την τότε Υπουργό Εξωτερικών κ. Μπακογιάννη, υπήρξε επηρεασμός των Αλβανών δικαστών από την Άγκυρα για ακύρωση της συμφωνίας (εκπομπή «Νέοι Φάκελοι» του ΣΚΑΪ, 01/12/2011). Η ελληνική πλευρά, από την άλλη, έχει διακηρύξει ότι εμμένει στη συμφωνία αυτή, «πετώντας το μπαλάκι» - και πολύ σωστά – στα Τίρανα, λέγοντας πως η επικύρωση της συμφωνίας αποτελεί εσωτερική της υπόθεση, ενώ η ουσία της δεν μπορεί να μεταβληθεί. Θα πρέπει, άρα, να απαντηθεί επισήμως και αρμοδίως από το ελληνικό Υπουργείο Εξωτερικών αν ο κ. Παναρίτι ακριβολογεί λέγοντας ότι ήδη επαναδιαπραγματευόμαστε τη συμφωνία του 2009 με τα Τίρανα επί τη βάσει της απόφασης του αλβανικού Συνταγματικού Δικαστηρίου και της επιχειρηματολογίας της.
Θα μπορούσε, βέβαια, να αντιτείνει κανείς ότι τα σχόλια των ΜΜΕ που κάνουν λόγο για σύνδεση της επανενεργοποίησης της συμφωνίας οριοθέτησης με το θέμα του ΤΑΡ υπονοούν πως η Αθήνα θα στηρίξει τον αγωγό υπό τον όρο ότι τα Τίρανα θα παραβλέψουν τα επιχειρήματα που πρόβαλε το Συνταγματικό τους Δικαστήριο, απειλώντας, εμμέσως πλην σαφώς, την είσοδο της Αλβανίας στο ευρωπαϊκό «μεγάλο παιχνίδι» του φυσικού αερίου. Αλλά και στην περίπτωση αυτή πρέπει να αποσαφηνιστεί αρμοδίως ότι η χώρα μας δεν αφήνει κανένα περιθώριο για ουσιαστική επαναδιαπραγμάτευση και αλλαγή των όρων της συμφωνίας του 2009. Με άλλα λόγια, η ελληνική πλευρά πρέπει να επιμείνει στην πιστή εφαρμογή  της συμφωνίας του 2009 ασχέτως από το θέμα του TAP.
Συνεπώς, η ελληνική διπλωματία θα πρέπει να προσέξει ιδιαίτερα, όπως ήδη τονίσαμε, μήπως συνδέοντας τη συμφωνία του 2009 με το θέμα του ΤΑΡ, αντί να προσθέσει στη φαρέτρα της διαπραγματευτικά «ατού» για να συμμετάσχει ενεργά στην μάχη του «Νοτίου Διαδρόμου», δράσει βεβιασμένα και, έτσι, προκαλέσει ζημία σε κυριαρχικά ελληνικά δικαιώματα σε άλλα πεδία.
Πηγή energia.gr 

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου