Η Βραδυπορία του Αγωγού East - Med

Όταν το 2012 για πρώτη φορά έγινε γνωστό το σχέδιο της ΔΕΠΑ για την δημιουργία ενός μεγάλου υποθαλάσσιου αγωγού που θα μετέφερε φυσικό αέριο από την θαλάσσια περιοχή μεταξύ Ισραήλ και Κύπρου, όπου είχαν μόλις ανακαλυφθεί αξιόλογα κοιτάσματα φυσικού αερίου, προς την Ελλάδα και από εκεί στην Ιταλία, δεν ήσαν λίγοι αυτοί που έσπευσαν να καταδικάσουν το project ως ακόμα ένα μεγαλεπήβολο σχέδιο που ανακοινώνετο για λόγους εντυπωσιασμού ενώ σε τεχνικό επίπεδο εθύμιζε κάτι βγαλμένο από νουβέλα επιστημονικής φαντασίας. Σήμερα το σχέδιο για την κατασκευή του East Med όχι μόνο δεν έχει αποσυρθεί από τον χάρτη των υπό εξέταση μελλοντικών αγωγών αλλά όπως εφάνη από την χθεσινή τριμερή συνάντηση μεταξύ των Υπουργών Ενέργειας Ελλάδας- Κύπρο και Ισραήλ το όλο project έχει αναβαθμιστεί σε πολιτικό και γεωστρατηγικό επίπεδο.

Όπως προέκυψε από την χθεσινή συνάντηση στην Αθήνα των κκ. Γιουβάλ Στάινιτζ, Πάνου Σκουρλέτη, Υπουργών Ενέργειας αντίστοιχα του Ισραήλ και της Ελλάδας και του κ. Γιώργου Λακκοτρύπη, Υπουργού Εμπορίου, Τουρισμού και Βιομηχανίας της Κύπρου, απεφασίσθη η αναβάθμιση του έργου εν όψει νέων ευνοϊκών γεωλογικών δεδομένων που προέκυψαν από μία επαναξιολόγηση από τον Γαλλικά ερευνητικό οργανισμό BEICIP των γεωλογικών στοιχείων που προέκυψαν από πρόσφατες γεωτρήσεις σε πετρελαιοπιθανές περιοχές σε Κύπρο, Ισραήλ και Αίγυπτο. Όπως αποκάλυψε ο Υπουργός Ενέργειας του Ισραήλ, κ. Σταίνιτζ, μιλώντας χθες το πρωί στο ετήσιο συνέδριο Global Oil & Gas, στο Metropolitan Expo, που πραγματοποιείται χθες και σήμερα στην Αθήνα, η λεκάνη της Ανατολικής Μεσογείου μπορεί να περιέχει κοιτάσματα φυσικού αερίου συνολικού μεγέθους της τάξης των 10 τρισεκατομμυρίων κυβικών μέτρων, σχεδόν πενταπλάσια από τα σημερινά αποθέματα των 1.87 bcm’ s που αντιπροσωπεύουν τα τέσσερα μεγάλα κοιτάσματα που έχουν ανακαλυφθεί στην περιοχή μεταξύ 2009 μέχρι και 2015 (βλέπε πίνακα).

Όπως μας πληροφορούν γεωλόγοι με άριστη γνώση της περιοχής της Ανατολικής Μεσογείου μπορεί οι προσδοκώμενες νέες ανακαλύψεις να μην φθάσουν σύντομα το εντυπωσιακό νούμερο των 10.0 τρισεκατομμυρίων κυβικών μέτρων, όμως πρέπει να θεωρείται δεδομένο ότι η Λεκάνη της Λεβαντίνης κρύβει ένα υψηλό δυναμικό πράγμα που σημαίνει ότι καθώς θα εντείνεται ο ρυθμός των γεωτρήσεων θα επιβεβαιώνονται νέα κοιτάσματα. Σε κάθε περίπτωση, όπως προέκυψε από τις δηλώσεις Σκουρλέτη και Στάινιτζ, ακόμα και με τα σημερινά δεδομένα για το μέγεθος των ανακαλυφθέντων ήδη κοιτασμάτων επικρατεί αισιοδοξία που επιτρέπει την χάραξη των επόμενων κινήσεων σε πολιτικό επίπεδο. Για αυτό και απεφασίσθη η σύγκλιση νέας τριμερούς συνάντησης τον ερχόμενο Δεκέμβριο στην Ιερουσαλήμ με στόχο την λήψη αποφάσεων, κάτι που θα διευκολυνθεί αφού ως τότε θα έχει ολοκληρωθεί η πλήρης τεχνο-οικονομική μελέτη της ΔΕΠΑ για τον East Med, οπότε και θα παρουσιασθούν τα πορίσματα της.

Βάσει των μέχρι τώρα γνωστών τεχνικών στοιχείων ο East Med θα έχει συνολικό μήκος 1,188 χλμ., 783 από τα οποία θα είναι υποθαλάσσια ενώ τα υπόλοιπα δια ξηράς, θα διέρχονται μέσω Δυτικής Πελοποννήσου, για να καταλήξουν στην Θεσπρωτία όπου και θα γίνει η διασύνδεση με τον Ελληνο-Ιταλικό Διασυνδετήριο Αγωγό ( IGI). Θα πρέπει να σημειωθεί ότι και τα δύο έργα, δηλ. East Med και IGI, συμπεριλαμβάνονται στα έργα κοινής προτεραιότητας, PCI, της Κομισιόν, πράγμα που είναι ενδεικτικό του μεγάλου ενδιαφέροντος που ήδη υπάρχει από πλευράς Βρυξελλών. Βέβαια όπως όλα τα μεγάλα έργα με προϋπολογισμό της τάξης των 8.0- 12.0 δισεκατομμυρίων ευρώ, έτσι και ο East Med έχει δεσμεύσει και θα διανύσει διάφορες φάσεις ωριμότητας και είναι δύσκολο σε αυτό το στάδιο να προδικάσει κάποιος την μελλοντική πορεία του. Το μόνο σίγουρο είναι ότι αυτή την περίοδο παρατηρείται μία σύγκλιση ενδιαφέροντος μεταξύ των κυβερνήσεων των τριών κρατών και της ΕΕ τόσο σε πολιτικό όσο και σε οικονομικό επίπεδο, ενώ τα γεωλογικά και τεχνικά στοιχεία δρουν θετικά και υποστηρικτικά της απόφασης για περεταίρω ενδελεχή εξέταση του όλου θέματος.

Με άλλα λόγια η κατασκευή του East Med, το μεγαλύτερο τμήμα του οποίου θα διέρχεται μέσω Ελληνικών θαλασσών και εδαφών, έχει αρχίσει να αξιολογείται παράλληλα, και ανταγωνιστικά ως ένα βαθμό, με τις υπόλοιπες λύσεις που σήμερα εξετάζονται, για την μεταφορά φυσικού αερίου για την Ανατολική Μεσόγαιο προς την Ευρώπη, οι λύσεις αυτές συμπεριλαμβάνουν την μεταφορά αερίου προς την Αίγυπτο και την εκεί υγροποίηση του σε μορφή LNG (μέσω των δύο μεγάλων εγκαταστάσεων liquefaction plants που υπάρχον στο Idku και στην Damietta) και την εξαγωγή του στη διεθνή αγορά καθώς και τη μεταφορά φυσικού αερίου προς την Τουρκία για κάλυψη των διαρκώς αυξανόμενων αναγκών σε αέριο αλλά και προς τρίτες χώρες όπως λ.χ. η Ιορδανία, με την οποία μόλις την περασμένη εβδομάδα το Ισραήλ σύνηψε συμφωνία για πώληση 45 bcm. Ορισμένοι αναλυτές, έχοντας ενθαρρυνθεί από τα νέα στοιχεία της Β EICIP, ομιλούν ακόμα και για μία πολλαπλότητα στις εξαγωγικές διαδρομές αερίου και παρομοιάζουν την Λεκάνη της Ανατολικής Μεσογείου, από πλευράς μεγέθους κοιτασμάτων, με την Βόρειο Θάλασσα, τα κοιτάσματα της οποίας ως γνωστό έχουν εδώ και καιρό αρχίσει να εξαντλούνται.

Πηγή energia.gr