Το «Όραµα» του Τσαουσέσκου στη Γειτονιά του Εγκέλαδου

Στις αρχές της δεκαετίας του 1980, όταν ο δικτάτορας Νικολάε Τσαουσέσκου αποφάσισε να εφοδιάσει τη Ρουµανία µε έναν πυρηνικό σταθµό,οι 20.000 κάτοικοι της Τσερναβόντα δεν µπορούσαν να κάνουν τίποτε για να τον εµποδίσουν. Τους υποσχέθηκε ότι θα ήταν ο ασφαλέστερος πυρηνικός σταθµός του κόσµου. Είχε αρνηθεί τη συνεργασία µε τη Μόσχα και είχε στραφεί στους Καναδούς και την τεχνολογία τύπου CANDU µε βάση το µη εµπλουτισµένο ουράνιο και το βαρύ ύδωρ. Πιο µακροπρόθεσµα, η τεχνολογία αυτή θα επέτρεπε την κατασκευή µιας βόµβας. Οµως το κοµµουνιστικό καθεστώς έπεσε τον∆εκέµβριο του 1989 και ο Τσαουσέσκου εκτελέστηκε µε συνοπτικές διαδικασίες, χωρίς να αποκτήσει το ατοµικό όπλο.

Στην Τσερναβόντα το εργοτάξιο των πέντε αντιδραστήρων σταµάτησε τότε. Ο πρώτος από τους αντιδραστήρες τέθηκεσε λειτουργία µόλις το 1996. Ο δεύτερος ακολούθησε το 2007. Οι δύο µονάδες εξασφαλίζουν περίπου το20% των ενεργειακών αναγκών της Ρουµανίας. Οι τρεις άλλοι βρίσκονται υπό κατασκευή.

Μετά την καταστροφή της Φουκουσίµα, τα ερωτήµατα σχετικά µε την ασφάλεια του σταθµού πολλαπλασιάζονται – πολύ περισσότερο που είναι κατασκευασµένος σε µια σεισµογενή ζώνη. «∆εν έχουµε κανένα πρόβληµα πυρηνικής ασφάλειας», διαβεβαίωσε ωστόσο ο διευθυντής του σταθµού Ιονέλ Μπουτσούρ στις 23 Μαρτίου σε συνέντευξη Τύπου που οργανώθηκε µια δεκαριά ηµέρες µετά τον ιαπωνικό σεισµό. «Ο σταθµός µας είναι από τους ασφαλέστερους σε παγκόσµιο επίπεδο. Οι εγκαταστάσεις µαςείναι αξιόπιστες, το προσωπικό είναι ικανό και το αποτέλεσµα των αξιολογήσεων είναι πολύ καλό».

Αυτή την καθησυχαστική εικόνα αµφισβητεί η δήµαρχος της Τσερναβόντα Μαριάνα Μιρτσέα και ξέρει για ποιο πράγµα µιλάει. Από το 1990 ώς το2001 εργάστηκεστον σταθµό. «Παραιτήθηκα», λέει. «Μέσα στον σταθµό λένε ό,τι λένε και έξω, δηλαδή πως όλα πάνε καλά. Υστερα απ’ αυτό που συµβαίνει στην Ιαπωνία, θα έπρεπε να είχανσυνεδριάσει οι ειδικοί και να είχαν προσδιοριστεί οι διαδικασίες σε περίπτωση έκτακτης ανάγκης. Οι εργαζόµενοι του σταθµού ξέρουν πώς ναπροστατευτούν, όµως τίποτε δεν έχει γίνει για τον πληθυσµό της Τσερναβόντα. Τα γεγονότα της Ιαπωνίας θα έπρεπε να µας χρησιµεύσουν ως παράδειγµα».

Πέρυσι η δήµαρχος παρουσίασε ένα σχέδιο για ένα κέντρο που θα εξασφάλιζε τις επικοινωνίες σε περίπτωση καταστροφής. Το κόστος του υπολογίστηκε σε δύο εκατοµµύρια ευρώ και δεν έγινε ποτέ καθώςοι εθνικές αρχές δεν είχαν χρήµατα και ο πυρηνικός σταθµός αρνήθηκε να το χρηµατοδοτήσει.

«Κάνουν, υποτίθεται, προσοµοιώσεις ατυχηµάτων», λέει η Μαριάνα Μιρτσέα. «Να τι γίνεται: κάθοµαι στο γραφείο µου και περιµένω ένα φαξ από τον σταθµό που µου λέει να προχωρήσω σε εκκένωση της πόλης, να αποµακρύνω τον πληθυσµό. Θέλω να τον αποµακρύνω, αλλά µε τι; ∆εν έχουµε κεφάλαια για µια τέτοια επιχείρηση. Εξάλλου, οι επικοινωνίες µέσω φαξ θα έχουν διακοπεί.

Πέρυσι, ο ∆ούναβης πληµµύρισε την πόλη και βρέθηκα χωρίς φαξ, χωρίς σταθερό τηλέφωνο, χωρίς δίκτυα κινητής τηλεφωνίας και χωρίς ηλεκτρικό. Η πυρηνική ενέργεια είναι πολύ κερδοφόρα», καταλήγει.

«Εξάλλου, ο διευθυντής του σταθµού µού είπε να ηρεµήσω επειδή έχει τη δύναµη να καθαιρέσει έναν δήµαρχο…».

(από την εφημερίδα "Τα Νέα")