Όπως επισήμαναν οι αναλυτές και ακαδημαϊκοί στην χθεσινή συζήτηση του ΕΛΙΑΜΕΠ, η Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη (ΑΟΖ) θα ευνοούσε τα ελληνικά συμφέροντα, αλλά δεν πρόκειται σε καμία περίπτωση για πανάκεια που θα λύσει τις διαφορές με την Τουρκία. Επιπλέον, ξεκαθάρισαν μια σειρά από επίμαχα ζητήματα, ώστε να γίνει αντιληπτή η διάκριση της ΑΟΖ με την υφαλοκρηπίδα και πως μεταφράζεται αυτό στην πράξη.
Η συζήτηση είχε θέμα την «έννοια της ΑΟΖ και την ελληνική εξωτερική πολιτική». Συμμετείχαν ο ομότιμος καθηγητής του πανεπιστημίου Αθηνών κ.Χρ. Ροζάκης, ο πρώην υφυπουργός Εξωτερικών κ.Γ. Βαληνάκης, ο επίκουρος καθηγητής του Παντείου Πανεπιστημίου κ.Αγγ. Συρίγοςκαι ο δημοσιογράφος της «Καθημερινής» κ.Στ. Λυγερός.
Ο κ. Ροζάκης υπογράμμισε ότι η Τουρκία δεν επιδιώκει ενιαία οριοθέτηση σε Αιγαίο και Ανατολική Μεσόγειο – σχολιάζοντας, εμμέσως, με τον τρόπο αυτό την πρόσφατη δήλωση του τούρκου υπουργού ΕξωτερικώνΑχμέτ Νταβούτογλουότι το Καστελόριζο βρίσκεται στη Μεσόγειο και όχι στο Αιγαίο.
Όπως εξήγησε ο καθηγητής, η Άγκυρα τηρεί διφορούμενη στάση έναντι της έννοιας της ΑΟΖ. Στην περιοχή του Αιγαίου, εκτιμά ότι η ΑΟΖ θα έφερνε την Ελλάδα σε ισχυρή θέση για να διεκδικήσει και κομμάτι της ανοιχτής θάλασσας, ενώ φοβάται ότι η ελληνική πλευρά θα μπορούσε να καταχραστεί τα δικαιώματα που προκύπτουν από την κήρυξη ΑΟΖ, ακόμη και στρατιωτικά.
Στην περίπτωση της Ανατολικής Μεσογείου, οι Τούρκοι θα επιθυμούσαν να έχουν ΑΟΖ καθώς θεωρούν ότι λόγω του μεγάλου μετώπου ακτών που έχουν στην περιοχή θα βγουν κερδισμένοι. Ο κ. Ροζάκης επεσήμανε επίσης ότι δεν είναι σωστό η συζήτηση στην Ανατολική Μεσόγειο να επικεντρώνεται μόνο στο Καστελόριζο, καθώς, τουλάχιστον από ελληνική πλευράς, την οριοθέτηση θα επηρεάσουν επίσης οι ανατολικές ακτές της Ρόδου, της Καρπάθου και της Κρήτης.
Ένα από τα επίμαχα σημεία που συζητήθηκαν ήταν το κατά πόσο η ΑΟΖ συμπεριλαμβάνει ή όχι την υφαλοκρηπίδα. Τόσο ο κ. Ροζάκης όσο και ο κ. Συρίγος σημείωσαν ότι αν και η ΑΟΖ περιλαμβάνει την υφαλοκρηπίδα, τα δικαιώματα που απορρέουν από την υφαλοκρηπίδα ασκούνται χωριστά, καθώς μάλιστα κάθε παράκτιο κράτος διαθέτει εξ’ υπαρχής υφαλοκρηπίδα και δεν χρειάζεται να την κηρύξει.
Πιο συγκεκριμένα, ο κ. Συρίγος επεσήμανε ότι η κήρυξη ΑΟΖ θα είχε σημασία α) για τη διασφάλιση της πολιτικής και οικονομικής ενότητας του ελληνικού γεωγραφικού χώρου, β) για θέματα αλιείας και γ) για την προστασία του θαλασσίου περιβάλλοντος και την οικονομική εκμετάλλευση του αέρα, των υδάτων κλπ.
Ο κ. Συρίγος υπογράμμισε άλλες δύο περιπτώσεις που ομοιάζουν με αυτή του Καστελορίζου και στις οποίες τα συγκεκριμένα νησιά έλαβαν ΑΟΖ. Πρόκειται για τα γαλλικά νησιά Σεν Πιέρ-ε-Μικελόν που βρίσκονταν σε απόσταση άνω των 2.000 μιλίων από τη μητροπολιτική Γαλλία αλλά και της νήσου Ιαν Μάγεν στη Γροιλανδία.
Ο κ. Βαληνάκης έκανε μία σύντομη περιγραφή της στρατηγικής που ακολούθησε η κυβέρνηση Καραμανλή για οριοθέτηση των θαλασσίων ζωνών με γειτονικές χώρες (Αλβανία, Λιβύη και Αίγυπτος) και επεσήμανε την ανάγκη να χρησιμοποιηθεί ο μοχλός της ευρωπαϊκής πορείας της Τουρκίας ώστε να βρεθούν λύσεις στα ελληνοτουρκικά.
Τέλος, ο κ. Λυγερός τόνισε ότι η Αθήνα πρέπει να παίξει το χαρτί της ΑΟΖ, ενώ σημείωσε ότι λόγω και των κρίσεων σε Λιβύη και Αίγυπτο θα πρέπει να καταβληθούν προσπάθειες ώστε να ελληνικά συμφέροντα και δικαιώματα σε ΑΟΖ να συνυφανθούν με την επόμενη ημέρα στις χώρες αυτές.
Η συζήτηση είχε θέμα την «έννοια της ΑΟΖ και την ελληνική εξωτερική πολιτική». Συμμετείχαν ο ομότιμος καθηγητής του πανεπιστημίου Αθηνών κ.Χρ. Ροζάκης, ο πρώην υφυπουργός Εξωτερικών κ.Γ. Βαληνάκης, ο επίκουρος καθηγητής του Παντείου Πανεπιστημίου κ.Αγγ. Συρίγοςκαι ο δημοσιογράφος της «Καθημερινής» κ.Στ. Λυγερός.
Ο κ. Ροζάκης υπογράμμισε ότι η Τουρκία δεν επιδιώκει ενιαία οριοθέτηση σε Αιγαίο και Ανατολική Μεσόγειο – σχολιάζοντας, εμμέσως, με τον τρόπο αυτό την πρόσφατη δήλωση του τούρκου υπουργού ΕξωτερικώνΑχμέτ Νταβούτογλουότι το Καστελόριζο βρίσκεται στη Μεσόγειο και όχι στο Αιγαίο.
Όπως εξήγησε ο καθηγητής, η Άγκυρα τηρεί διφορούμενη στάση έναντι της έννοιας της ΑΟΖ. Στην περιοχή του Αιγαίου, εκτιμά ότι η ΑΟΖ θα έφερνε την Ελλάδα σε ισχυρή θέση για να διεκδικήσει και κομμάτι της ανοιχτής θάλασσας, ενώ φοβάται ότι η ελληνική πλευρά θα μπορούσε να καταχραστεί τα δικαιώματα που προκύπτουν από την κήρυξη ΑΟΖ, ακόμη και στρατιωτικά.
Στην περίπτωση της Ανατολικής Μεσογείου, οι Τούρκοι θα επιθυμούσαν να έχουν ΑΟΖ καθώς θεωρούν ότι λόγω του μεγάλου μετώπου ακτών που έχουν στην περιοχή θα βγουν κερδισμένοι. Ο κ. Ροζάκης επεσήμανε επίσης ότι δεν είναι σωστό η συζήτηση στην Ανατολική Μεσόγειο να επικεντρώνεται μόνο στο Καστελόριζο, καθώς, τουλάχιστον από ελληνική πλευράς, την οριοθέτηση θα επηρεάσουν επίσης οι ανατολικές ακτές της Ρόδου, της Καρπάθου και της Κρήτης.
Ένα από τα επίμαχα σημεία που συζητήθηκαν ήταν το κατά πόσο η ΑΟΖ συμπεριλαμβάνει ή όχι την υφαλοκρηπίδα. Τόσο ο κ. Ροζάκης όσο και ο κ. Συρίγος σημείωσαν ότι αν και η ΑΟΖ περιλαμβάνει την υφαλοκρηπίδα, τα δικαιώματα που απορρέουν από την υφαλοκρηπίδα ασκούνται χωριστά, καθώς μάλιστα κάθε παράκτιο κράτος διαθέτει εξ’ υπαρχής υφαλοκρηπίδα και δεν χρειάζεται να την κηρύξει.
Πιο συγκεκριμένα, ο κ. Συρίγος επεσήμανε ότι η κήρυξη ΑΟΖ θα είχε σημασία α) για τη διασφάλιση της πολιτικής και οικονομικής ενότητας του ελληνικού γεωγραφικού χώρου, β) για θέματα αλιείας και γ) για την προστασία του θαλασσίου περιβάλλοντος και την οικονομική εκμετάλλευση του αέρα, των υδάτων κλπ.
Ο κ. Συρίγος υπογράμμισε άλλες δύο περιπτώσεις που ομοιάζουν με αυτή του Καστελορίζου και στις οποίες τα συγκεκριμένα νησιά έλαβαν ΑΟΖ. Πρόκειται για τα γαλλικά νησιά Σεν Πιέρ-ε-Μικελόν που βρίσκονταν σε απόσταση άνω των 2.000 μιλίων από τη μητροπολιτική Γαλλία αλλά και της νήσου Ιαν Μάγεν στη Γροιλανδία.
Ο κ. Βαληνάκης έκανε μία σύντομη περιγραφή της στρατηγικής που ακολούθησε η κυβέρνηση Καραμανλή για οριοθέτηση των θαλασσίων ζωνών με γειτονικές χώρες (Αλβανία, Λιβύη και Αίγυπτος) και επεσήμανε την ανάγκη να χρησιμοποιηθεί ο μοχλός της ευρωπαϊκής πορείας της Τουρκίας ώστε να βρεθούν λύσεις στα ελληνοτουρκικά.
Τέλος, ο κ. Λυγερός τόνισε ότι η Αθήνα πρέπει να παίξει το χαρτί της ΑΟΖ, ενώ σημείωσε ότι λόγω και των κρίσεων σε Λιβύη και Αίγυπτο θα πρέπει να καταβληθούν προσπάθειες ώστε να ελληνικά συμφέροντα και δικαιώματα σε ΑΟΖ να συνυφανθούν με την επόμενη ημέρα στις χώρες αυτές.
Με βάση τα παραπάνω, γίνεται αντιληπτή η σημασία της διαφύλαξης των ελληνικών δικαιωμάτων στην περιοχή του Αιγαίου και της Μεσογείου από την σημερινή κυβέρνηση, ιδίως υπό την σημασία της πιθανότητας να ανακαλυφθούν πολύτιμα κοιτάσματα υδρογονανθράκων. Σε κάθε περίπτωση, η χώρα μας δεν δικαιούται να κρύβεται πίσω από το δάκτυλό της, τη στιγμή που η υποτίθεται πιο αδύναμη Κύπρος κινείται δυναμικά αναπτύσσοντας τα δικά της κοιτάσματα και στέλνοντας το μήνυμα στο εξωτερικό ότι όλες οι χώρες και οι εταιρείες θα πρέπει να σεβαστούν τα δικαιώματά της στην περιοχή.
Πηγή energia.gr
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου