Κυριακή 26 Φεβρουαρίου 2012

Φωτίζοντας την Σκοτεινή Ήπειρο


Οι εξερευνητές του 19ου αιώνα αποκάλεσαν την Αφρική «μαύρη ήπειρο», διότι για εκείνους ήταν τεράστια και παντελώς άγνωστη. Σήμερα, η Αφρική είναι ακόμα μαύρη, αλλά για έναν διαφορετικό λόγο: Αντιμετωπίζει χρόνιες ελλείψεις σε ηλεκτρισμό. Πράγματι, οι εικόνες των δορυφόρων δείχνουν ότι τις νύχτες η ήπειρος δεν εκπέμπει καθόλου φως, εκτός από ορισμένες περιοχές στα βόρεια και τα νότια.
Ο ΟΗΕ χαρακτήρισε το έτος 2012 ως «Διεθνές Έτος Ανανεώσιμης Ενέργειας για Όλους». Το ξεκίνημα αυτής της προσπάθειας στην Αφρική στα μέσα Φεβρουαρίου μπορεί να μην φωτίσει ξαφνικά όλη την ήπειρο, αλλά θα βοηθήσει να αρχίσουν οι διεθνείς προσπάθειες προς αυτό το στόχο, βελτιώνοντας τις ζωές εκατομμυρίων ανθρώπων.
Προσπάθειες έγιναν και στο παρελθόν για την ηλεκτροδότηση της Αφρικής, με ανάμεικτα αποτελέσματα. Αυτή τη φορά όμως ίσως είναι διαφορετικά τα πράγματα. Πολλές χώρες ήδη δοκιμάζουν τις τεχνολογίες και τις πολιτικές που χρειάζονται για να έρθει η ενέργεια σε περιοχές της υπαίθρου και στις αναπτυσσόμενες πόλεις. Οι καινοτόμοι χρηματοδοτικοί μηχανισμοί και τα μειούμενα κόστη παραγωγής και εγκατάστασης των ΑΠΕ είναι απαραίτητα για να αναδειχτεί το δυναμικό της ηπείρου.
Στην Κένυα, νέες τεχνικές γεώτρησης εκμεταλλεύονται το γεωθερμικό δυναμικό, προσθέτοντας εκατοντάδες μεγαβάτ εγκατεστημένης ισχύος τα τελευταία χρόνια. Η Κένυα πρόκειται επίσης να κατασκευάσει το μεγαλύτερο αιολικό πάρκο στην υποσαχάρια Αφρική.
Στην Αίγυπτο, οι επενδύσεις στις ΑΠΕ αυξήθηκαν κατά 800 εκατ. δολάρια στα 1,3 δις το 2010, εν μέρει λόγω του ηλιοθερμικού πάρκου KomOmbo και του αιολικού πάρκου των 220 MW στον Κόλπο του Ζαβτ.
Στο Μαρόκο, η παροχή φωτοβολταϊκών σε απομονωμένα χωριά βοήθησε να αυξηθεί η πρόσβαση στον ηλεκτρισμό για την ύπαιθρο από το 15% το 1990 σε πάνω από 97% το 2009. Επίσης, η χώρα έχει επιλεγεί για να φιλοξενήσει ένα ηλιοθερμικό πάρκο ισχύος 500 MW στα πλαίσια του σχεδίου Desertec.
Αντί να περιμένουν πότε θα φτάσουν τα δίκτυα σε κάποιο χωριό ή πόλη, οι ΑΠΕ μπορούν να αναπτυχθούν γρήγορα σε απομακρυσμένες περιοχές. Αυτού του είδους η παραγωγή μπορεί επίσης να μειώσει τον κίνδυνο συσκότισης και να μειώσει την εξάρτηση που υπάρχει για παραγωγή μέσω ντίζελ, η οποία στοιχίζει έως και το 5% του ΑΕΠ για τις 30 από τις 48 χώρες της υποσαχάριας Αφρικής.
Καινοτόμα σχέδια τελούν υπό υλοποίηση: Σε περιοχές της Αφρικής για παράδειγμα, οι εταιρείες κινητής τηλεφωνίας ξεκίνησαν να παρέχουν πρόσβαση στην ηλιακή ενέργεια. Ο ηλεκτρισμός παρέχεται με βάση τους λογαριασμούς του τηλεφώνου, προσφέροντας ευκαιρίες στους απομονωμένους αγρότες.
Χρειάζονται όμως περισσότερα. Η Αφρική χαρακτηρίζεται από τεράστιο ανεκμετάλλευτο ανανεώσιμο δυναμικό, που μπορεί να παρέχει ηλεκτρισμό για όλους σε συμφέρουσες τιμές. Η προοπτική μονάχα για τα αιολικά είναι πάνω από 1.000 γιγαβάτ, ή πέντε φορές μεγαλύτερη ισχύς από ότι υπάρχει σήμερα στην ήπειρο αυτή. Στην ηλιακή ενέργεια, οι προοπτικές είναι ίσες με την δεκαπλάσια ισχύ, ενώ στα υδροηλεκτρικά μόνο το 5% είναι αντικείμενο εκμετάλλευσης σήμερα. Σε ορισμένα μέρη της Αφρικής, η βιομάζα θα μπορούσε να παρέχει καύσιμα για την αντιμετώπιση της ζήτησης.
Καθώς η Αφρική δεν διαθέτει ακόμα τα δύο τρίτα της επιπρόσθετης ισχύος που θα χρειαστεί για το 2030, η ήπειρος αντιμετωπίζει μια ξεχωριστή ευκαιρία για να επωφεληθεί από τις πρόσφατες μειώσεις στο κόστος των τεχνολογιών ΑΠΕ, έτσι ώστε να κάνει ένα άλμα σε σχέση με τις ανεπτυγμένες χώρες.
Η όλη υπόθεση δεν σταματά στον εξηλεκτρισμό. Στη Γκάνα, ένα σχέδιο περιφερειακής ανάπτυξης που στηρίζεται από τον ΟΗΕ, βοήθησε μικρές επιχειρήσεις να παρέχουν σε 50.000 σπίτια καθαρούς και πιο αποδοτικούς φούρνους, ενώ παράλληλα δημιούργησε θέσεις εργασίας και μείωσε τους ρύπους. Υπάρχουν αντίστοιχες ιστορίες σε όλη την Αφρική, αλλά και πάλι, χρειάζεται περαιτέρω πρόοδος.
Το Διεθνές Έτος Ανανεώσιμης Ενέργειας για Όλους συμπίπτει με το έτος της διάσκεψης του Rio+20, όπου συμπληρώνονται 20 χρόνια από την σύνοδο του 1992. Μια συλλογική απόφαση που μπορούν να λάβουν οι ηγέτες είναι να περιορίσουν ή να εξαλείψουν τις επιδοτήσεις των 500 δις δολαρίων που παρέχουν προς τα ορυκτά καύσιμα, τα οφέλη των οποίων αφορούν λιγότερο από το ένα δέκατο του φτωχότερου 20% του παγκόσμιου πληθυσμού. Θα είναι μια πρόκληση, αλλά μια βαθμιαία, καλοσχεδιασμένη και ορθώς ανακοινωμένη πολιτική θα επιτάχυνε την αναζήτηση για πιο ανανεώσιμες πηγές ενέργειας. Ένα καλό μέρος για εκκίνηση είναι ο δημόσιος τομέας: Η προετοιμασία των κυβερνήσεων και των τοπικών αρχών μπορεί να παίξει σημαντικό ρόλο στην μετακίνηση των οικονομιών προς καθαρότερες μορφές ενέργειας. Η ανάπτυξη της τραπεζικής συνδρομής και η διαχείριση των κινδύνων σε κάποιες αφρικανικές χώρες επίσης θα βοηθούσε στην εκμετάλλευση του δυναμικού της Αφρικής.
Πολλά εμπόδια παραμένουν, αλλά σήμερα δεν είναι πλέον ανυπέρβλητα. Οι κυβερνήσεις, ο ιδιωτικός τομέας και οι πολιτικές οργανώσεις στην Αφρική και αλλού, πρέπει να ενισχύσουν την πρωτοβουλία του Γ.Γ. του ΟΗΕ, θρέφοντας τη νέα γενιά των επιχειρηματιών και των καινοτόμων που θα φέρει το φως σε 600 εκατ. Αφρικανούς πολίτες, των οποίων οι ζωές παραμένουν σκοτεινές.
Πηγή energia.gr 

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου