Οι προσομοιώσεις ακραίων καταστάσεων που πραγματοποιούνται τον τελευταίο χρόνο σε πυρηνικά εργοστάσια της Ευρώπης στον απόηχο της καταστροφής Φουκοσίμα έχουν ήδη φέρει «σημαντικές νίκες», ιδίως όσον αφορά τη διαφάνεια, λέει ο εμπειρογνώμονας της Greenpeace στον πυρηνικό τομέα Jan Haverkamp. Μιλώντας στην EurActiv.sk σε συνέντευξή του, ο ίδιος δήλωσε ότι οι δοκιμές είχαν εκθέσει ορισμένες «μαύρες τρύπες» στις απαντήσεις έκτακτης ανάγκης που πρέπει να αντιμετωπιστούν.
Ακτιβιστές της Greenpeace μπορούν δύσκολα να κατηγορηθούν για μεροληψία υπέρ της βιομηχανίας, όταν πρόκειται για θέματα πυρηνικής ασφάλειας.
Έτσι όταν ο σύμβουλος τους στην πυρηνική πολιτική Jan Haverkamp λέει πως οι ευρωπαϊκές ρυθμιστικές αρχές αξίζουν επαίνους για τη διεξαγωγή των «stress tests» με διαφανή τρόπο πέρυσι, μάλλον είναι άξιο αναφοράς.
Έτσι όταν ο σύμβουλος τους στην πυρηνική πολιτική Jan Haverkamp λέει πως οι ευρωπαϊκές ρυθμιστικές αρχές αξίζουν επαίνους για τη διεξαγωγή των «stress tests» με διαφανή τρόπο πέρυσι, μάλλον είναι άξιο αναφοράς.
Μέχρι την καταστροφή της Φουκοσίμα, ελέγχοι πυρηνικής ασφάλειας διεξάγονταν μόνο περιστασιακά «σε κλειστό κύκλο των τοπικών ρυθμιστικών αρχών» ή από αντιπροσωπείες του Διεθνούς Οργανισμού Ατομικής Ενέργειας (IAEA) που εξετάζει τα γενικά ζητήματα ασφάλειας, δήλωσε ο ακτιβιστής.
Με τα τεστ αντοχής της ΕΕ, είπε, οι έλεγχοι έχουν ανέλθει σε ένα νέο επίπεδο. Αυτή τη φορά, οι δοκιμές ασφαλείας ήταν πολύ πιο συγκεκριμένες και βασισμένες σε σενάρια τα οποία δεν ελήφθησαν υπόψη πριν.
«Αυτό που έχουμε εδώ είναι μια αξιολόγηση από ομότιμους πολύ συγκεκριμένων εργασιών - οι άνθρωποι δεν κάνουν απλά γενικές ερωτήσεις. Με τα stress tests θα δούμε διάφορα σενάρια, ανεξαρτήτως τι πιθανότητες υπάρχουν να υλοποιηθεί πράγματι.»
Μια σημαντική νίκη από τα stress tests είναι ότι θα καταφέρουν να αντιμετωπίσουν οι ομάδες ασφαλείας καταστάσεις που δεν είχαν προβλεφθεί πριν τη Φουκοσίμα, όπως η αντιμετώπιση με πολλαπλές καταστάσεις έκτακτης ανάγκης σε διάφορες αντιδραστήρες.
«Αυτή είναι η πρώτη νίκη των stress tests», δήλωσε ο Haverkamp. «Είμαστε υποχρεωμένοι να σκεφτούμε παρόμοιες καταστάσεις με αυτές που έκαναν την Φουκοσίμα τόσο άλυτη»
Επαινέθηκαν η Γαλλική και η Φινλανδική ρυθμιστική αρχή
Για τον ακτιβιστή της Greenpeace, μια άλλη μεγάλη νίκη είναι η διαφάνεια του όλου εγχειρήματος, η οποία περιελάμβανε αξιολόγηση από ομότιμους με τοπικές κοινότητες και ΜΚΟ, αν και ορισμένες εθνικές ρυθμιστικές αρχές δεν το επέτρεψαν όσο άλλες.
Σχετικά με τον Γάλλο ρυθμιστή πυρηνικής ασφάλειας της ASN, ο Haverkamp δήλωσε πως οι συναντήσεις είχαν οργανωθεί με τις τοπικές επιτροπές – που αποτελούνται από πολίτες και ομάδες πολιτών - των οποίων οι παρατηρήσεις ελήφθησαν υπόψη για την τελική έκθεση των stress test.
«Από όλες τις εκθέσεις, η γαλλική ρυθμιστική αρχή είχε την πιο πλήρη επικοινωνία», δήλωσε ο Haverkamp.
Σχετικά με τον Γάλλο ρυθμιστή πυρηνικής ασφάλειας της ASN, ο Haverkamp δήλωσε πως οι συναντήσεις είχαν οργανωθεί με τις τοπικές επιτροπές – που αποτελούνται από πολίτες και ομάδες πολιτών - των οποίων οι παρατηρήσεις ελήφθησαν υπόψη για την τελική έκθεση των stress test.
«Από όλες τις εκθέσεις, η γαλλική ρυθμιστική αρχή είχε την πιο πλήρη επικοινωνία», δήλωσε ο Haverkamp.
Επιπλέον, το ASN είχε έρθει με «ένα πολύ μεγάλο κατάλογο» των μέτρων ασφαλείας που πρέπει να εφαρμοστούν αμέσως, ανεξάρτητα από τα αποτελέσματα προσομοιώσεων ακραίων καταστάσεων, είπε. «Ήταν πολύ σαφείς όταν ρώτησαν οι δημοσιογράφοι τι θα συμβεί εάν οι απαιτούμενες αλλαγές ήταν πάρα πολύ ακριβές ο Πρόεδρος του ASN André Lacoste απάντησε απλά:. «Αν δεν θέλουν να επενδύσουν, έχουν πάντα την επιλογή να κλείσουν το σταθμό παραγωγής ενέργειας»
Συγκριτικά, είπε, οι ρυθμιστικές αρχές πυρηνικής ασφάλειας σε χώρες όπως η Σλοβακία και η Τσεχική Δημοκρατία έδειξαν πολύ λιγότερο διαφάνεια. Όταν η Greenpeace υπέβαλε παρατηρήσεις στην σλοβακική ρυθμιστική αρχή, η απάντηση ήρθε με «έξι σελίδες σε αμυντική γλώσσα γιατί ό, τι προτείναμε ήταν σκουπίδια.»
«Έτσι, θα δείτε μια σαφή διαφορά στη στάση. Ορισμένες ρυθμιστικές αρχές, όπως η Γαλλική, η Φινλανδική, και σε κάποιο βαθμό και η Βέλγικη, είναι ικανές να βλέπουν μέσα στα πράγματα.»
Κατά την άποψη του Haverkamp, «αυτό σας δείχνει μια μικρή διαφορά μεταξύ της ανεξαρτησίας της [γαλλικής ρυθμιστικής αρχής] ASN και των ρυθμιστικών αρχών στη Σλοβακία, την Ουγγαρία, το Ηνωμένο Βασίλειο, τη Σουηδία, τη Βουλγαρία ή στην Τσεχική Δημοκρατία.»
Το φινλανδικό πρακτορείο πυρηνικής ασφάλειας έλαβε επίσης επαίνους, με τον Haverkamp να περιγράφει το όλο εγχείρημα ως «εντυπωσιακό». Οι Φινλανδοί, είπε, αποφάσισαν να υποβάλουν έκθεση σχετικά με ορισμένα ζητήματα ασφάλειας ξεχωριστά, παρέχοντας λεπτομέρειες για το ποιες από αυτές χρειάζονται περισσότερη προσοχή και περισσότερο χρόνο για να επιλυθούν. «Δεν ισχυρίστηκαν το οτιδήποτε σχετικά με το αν θα περάσουν ή όχι τις δοκιμές. Εκτιμώ την σαφή επικοινωνία τους," δήλωσε ο Haverkamp.
Αντιμετώπιση καταστάσεων εκτάκτου ανάγκης
Ωστόσο, οι έλεγχοι ανέδειξαν, επίσης, μια σειρά από «μεγάλα κενά», δήλωσε ο ακτιβιστής της Greenpeace.
Ο Haverkamp σημειώνει κυρίως την έλλειψη συντονισμού μεταξύ των διαφόρων ομάδων αντιμετώπισης καταστάσεων έκτακτης ανάγκης εντός και εκτός της πυρηνικής εγκατάστασης. Οι πυρηνικές ρυθμιστικές αρχές, είπε, δεν έχουν καμία εντολή να ασχολούνται με θέματα ασφαλείας έξω από τα πυρηνικά εργοστάσια. Αυτά συνήθως αντιμετωπίζονται από το υπουργείο Εσωτερικών - πυροσβεστική, αστυνομία, στρατό και άλλες υπηρεσίες έκτακτης ανάγκης.
«Αυτή είναι μια μεγάλη μαύρη τρύπα», τόνισε ο Haverkamp, περιγράφοντας την εκτός τόπου αντιμετώπιση καταστάσεων έκτακτης ανάγκης στη Φουκοσίμα ως «πλήρη εφιάλτη». «Η ανακοίνωση σχετικά με το τι θεωρείται ως αποδεκτό επίπεδο έκθεσης της ακτινοβολίας ήταν χαοτική. Προκάλεσε αρκετή ψυχολογική, σωματική και οικονομική πίεση.»
«Αυτή είναι μια μεγάλη μαύρη τρύπα», τόνισε ο Haverkamp, περιγράφοντας την εκτός τόπου αντιμετώπιση καταστάσεων έκτακτης ανάγκης στη Φουκοσίμα ως «πλήρη εφιάλτη». «Η ανακοίνωση σχετικά με το τι θεωρείται ως αποδεκτό επίπεδο έκθεσης της ακτινοβολίας ήταν χαοτική. Προκάλεσε αρκετή ψυχολογική, σωματική και οικονομική πίεση.»
Επίμαχο θέμα είναι πώς θα αντιμετωπίσουμε τους ηλεκτροπαραγωγικούς σταθμούς που βρίσκονται κοντά σε κατοικημένες περιοχές, όπως ο πυρηνικός σταθμός παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας του Doel, που βρίσκεται σε απόσταση μόλις 10 χλμ. από το κέντρο της Αμβέρσας στο Βέλγιο. «Αν κάτι πάει στραβά, πώς θα εκκενώσεις όλους τους ανθρώπους σε 24 ώρες; Ίσως οι πολιτικοί θα πρέπει να επανεξετάσουν κατά πόσον ο κίνδυνος δεν είναι πολύ μεγάλος».
Μια ιδέα που πρόβαλε η Greenpeace είναι να δημιουργηθεί μια ειδική ομάδα υπό την εποπτεία των κρατών μελών στο Συμβούλιο Υπουργών της ΕΕ η οποία να εργάζεται σε θέματα αντιμετώπισης καταστάσεων έκτακτης ανάγκης.
«Η ιδέα μας έχει εγκριθεί από το Λουξεμβούργο, τη Δανία και την Αυστρία. Υποθέτω ότι η Γερμανία, επίσης, θα την υποστηρίξει, επειδή το έχουν ήδη κάνει οι ίδιοι.»
Παραβλέπεται η τρομοκρατική απειλή;
Η απάντηση στην τρομοκρατική απειλή είναι ένας άλλος λόγος ανησυχίας.
Ένα μέρος από τις πυρηνικές δοκιμές της ΕΕ εξέτασε ζητήματα ασφαλείας, αλλά η εστίασή τους ήταν κυρίως στην πρόληψη της κλοπής των σχάσιμων υλικών. Αυτό είναι πολύ λίγο για τον Haverkamp, ο οποίος θεωρεί ανεπαρκή την προσοχή που έχει δοθεί στις τρομοκρατικές επιθέσεις της ad-hoc ομάδας ασφαλείας που έχει συσταθεί από κράτη μέλη της ΕΕ στο Συμβούλιο Υπουργών της ΕΕ.
»Όταν η Γερμανία είχε λάβει την απόφασή της σχετικά με το κλείσιμο των οκτώ πυρηνικών σταθμών παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας το περασμένο έτος, ένα από τα σημαντικότερα επιχειρήματα ήταν ότι η προστασία τους έναντι των τρομοκρατικών επιθέσεων ήταν πολύ χαμηλή. Υπάρχουν λόγοι για να εκλάβεις την τρομοκρατική επίθεση ως ένα σημαντικό ζήτημα για τους πυρηνικούς σταθμούς παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας. Ανησυχώ πολύ ότι αυτή η ομάδα ασφαλείας δεν αντιλαμβάνεται τα πραγματικά ζητήματα. Αλλά ας περιμένουμε μέχρι την τελική τους έκθεση.»
»Όταν η Γερμανία είχε λάβει την απόφασή της σχετικά με το κλείσιμο των οκτώ πυρηνικών σταθμών παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας το περασμένο έτος, ένα από τα σημαντικότερα επιχειρήματα ήταν ότι η προστασία τους έναντι των τρομοκρατικών επιθέσεων ήταν πολύ χαμηλή. Υπάρχουν λόγοι για να εκλάβεις την τρομοκρατική επίθεση ως ένα σημαντικό ζήτημα για τους πυρηνικούς σταθμούς παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας. Ανησυχώ πολύ ότι αυτή η ομάδα ασφαλείας δεν αντιλαμβάνεται τα πραγματικά ζητήματα. Αλλά ας περιμένουμε μέχρι την τελική τους έκθεση.»
Πηγή EurActiv.com
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου