Ο Κόσμος Δεν Μένει Από Πετρέλαιο, Αλλά η Ευρώπη θα Μείνει

Αν η Ευρώπη πιστεύει ότι έχει κρίση τώρα, αυτή ωχριά μπροστά στην κρίση που η έλλειψη πετρελαίου μπορεί να φέρει. Λόγω των ευρωπαϊκών πολιτικών διευθέτησης κρίσεων ενέργειας, ενώ ο κόσμος μοιάζει να έχει πληθώρα μαύρου χρυσού, η Ευρώπη χάνει γρήγορα την ασφάλεια της προσφοράς πετρελαίου της. Μία έκθεση της βρετανικής Βουλής των Λόρδων καταλήγει στο συμπέρασμα ότι θα χρειαστούν 1 τρισ. ευρώ νέων επενδύσεων, προκειμένου να αναχαιτιστεί μια ενεργειακή κρίση.

Σε αντίθεση με την κοινή πεποίθηση, τους κινδυνολόγους περί «peak oil» και την προπαγάνδα της Greenpeace, ο κόσμος εξακολουθεί να τροφοδοτείται και θα συνεχίσει να καταναλώνει για τουλάχιστον έναν αιώνα ακόμη πετρέλαιο και όχι μόνο για μεταφορές. Ενας ατελείωτος κατάλογος καταναλωτικών αγαθών εξαρτάται από μία σταθερή προσφορά προϊόντων πετρελαίου για την παραγωγή τους. Οπως επισημαίνει ο κ. Mαρίν Κατούσα, επικεφαλής επενδύσεων ενέργειας της Casey Research, «μία χώρα χωρίς πετρέλαιο, απλώς δεν μπορεί να συνεχίσει να επεκτείνεται ή ακόμη να είναι ανταγωνιστική στην παγκόσμια σκηνή». Ο κ. Κατούσα εξηγεί ότι το περισσότερο πετρέλαιο της Ευρώπης έρχεται από την περιοχή της Βόρειας Θάλασσας, μία πηγή όπου η παραγωγή έχει μειωθεί περισσότερο από το μισό από το 2002. Το υπόλοιπο έρχεται κυρίως από χώρες, όπως η Λιβύη, η Σαουδική Αραβία και η Νιγηρία, όπου απειλούνται από πολιτική αποσταθεροποίηση και κοινωνική αναταραχή. Η Ευρώπη φυσικά θα μπορούσε να πιέσει για την αξιοποίηση των δικών της πιθανών πηγών ή να έχει πιο ξεκάθαρους νόμους σχετικά με τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας.

ΟΙ ΗΠΑ

Ολοι γνωρίζουμε ότι η επανάσταση του σχιστόλιθου στις ΗΠΑ οδήγησε στη μείωση των τιμών του φυσικού αερίου στο μισό, αναζωογονώντας τη βιομηχανία της Αμερικής. Απειλεί ακόμη να αποδείξει ότι είναι ένας καταλύτης που γυρνάει την οικονομία. Αυτό, όμως, που πολλοί δεν καταλαβαίνουν, είναι ότι όπου υπάρχει φυσικό αέριο, υπάρχει και πετρέλαιο. Στις ΗΠΑ τα δικαιώματα γης και ορυκτών τείνουν να οδηγούν σε εξερεύνηση. Στην Ευρώπη, ωστόσο, τα δικαιώματα ορυκτών και μετάλλων ανήκουν στο κράτος και οι εξερευνήσεις ελέγχονται από τους γραφειοκράτες. Η ελεύθερη διαδικασία στις ΗΠΑ έχει οδηγήσει σε πληθώρα εξερεύνησης και παραγωγής φυσικού αερίου σχιστόλιθου. Αυτό δεν είναι όλο, η χρήση άνθρακα έχει μειωθεί δραματικά, οδηγώντας σε μείωση εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα. Εν τω μεταξύ, η πολιτική της Ευρώπης, που ευνοεί τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας μέσω μαζικών επιδοτήσεων, μεγιστοποιεί το κόστος των ενεργοβόρων βιομηχανιών και τις καθιστά μη ανταγωνιστικές. Ετσι, οι εγχώριες τιμές ενέργειας διατηρούνται σε υψηλά επίπεδα. Μία απρόβλεπτη συνέπεια ήταν να ενισχυθεί ο «βρώμικος» άνθρακας πάλι σε νούμερο ένα στους ενεργειακούς χάρτες, μειώνοντας κάθε προοπτική για την Ευρώπη να φτάσει τους στόχους μείωσης άνθρακα.

ΤΟ ΞΥΛΟ

Ποια από τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας ευνόησε η Ευρώπη περισσότερο; Την αιολική; Την ηλιακή; Ούτε καν κοντά. Κάτι αγαπημένο από την προβιομηχανική εποχή, το ξύλο. Είτε το πιστεύετε είτε όχι, το ξύλο ανέρχεται σε σχεδόν 50% της κατανάλωσης ανανεώσιμων πηγών ενέργειας της Ευρώπης. Σε ορισμένες ανατολικοευρωπαϊκές χώρες, περιλαμβανομένης της Πολωνίας, είναι έως και 80%. Αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι η ΕΕ έχει χαρακτηρίσει το ξύλο ως «ανανεώσιμη» πηγή ενέργειας με βάση ότι αν κοπεί ένα δέντρο μπορεί να φυτευτεί ένα άλλο. Σκέφτηκε κάποιος, όμως, ότι ίσως χρειάζονται και 100 χρόνια για να μεγαλώσει ένα δέντρο ή ότι μέχρι τότε όσοι θα έχουμε απομείνει θα ζούμε σε ένα νησάκι έξω από τη Γροιλανδία;

Το σκεπτικό των ιθυνόντων της ΕΕ ήταν ότι το ξύλο ισούται με χαμηλό άνθρακα, όμως αυτό δεν συνέβη. Η κοπή δέντρων σε «διαχειρίσιμες» δασικές περιοχές θεωρητικά θα αντισταθμιζόταν από τη μείωση εκπομπών άνθρακα των καμινάδων των εργοστασίων και θα αποθηκευόταν σε δέντρα που θα φυτεύονταν. Το γεγονός αυτό οδήγησε σε ένα τεράστιο κύμα καύσης ξύλων. Στη συνέχεια αυτό οδήγησε σε μία νέα συμμαχία χρηστών που απαιτούσαν δημόσιες επιδοτήσεις για «ανανεώσιμη» βιομάζα (δηλαδή κυρίως ξύλο).

Ο μεγαλύτερος σταθμός παραγωγής ενέργειας με άνθρακα στην Ευρώπη αμέσως ξύπνησε. Ο σταθμός Drax στο Ηνωμένο Βασίλειο άρχισε να μετατρέπει τους μισούς καυστήρες για να καίνε ξύλο. Ο Drax αναμένει να λάβει πάνω από μισό εκατομμύριο λίρες σε επιδοτήσεις για να κάψει βιομάζες, μόλις οι καυστήρες μπουν στην παραγωγή το 2016. Σε σημερινές τιμές αυτά είναι 300 εκατ. λίρες περισσότερα από τα κέρδη προ φόρων των 210 εκατ. λιρών για το 2012. Αλλά το θέμα είναι ότι η Ευρώπη δεν μπορεί να αντέξει αυτήν τη χρήση ξύλου και αναζητεί στον υπόλοιπο κόσμο για νέες πηγές. Κατά συνέπεια οι τιμές ξύλου και των wood-pellets είναι στα ύψη.

Δυστυχώς, όλα αυτά διπλασιάζουν τα αποτυπώματα άνθρακα, από την παρασκευή των pellets έως την καύση ξύλου αυτή καθαυτή. Οπως δημοσίευσε η «Washington Post», «η Ευρώπη μετατρέπεται σε μία υπόθεση καλάθι πράσινης ενέργειας» και «ένα μοντέλο στο τι να αποφύγουμε» όταν μιλάμε για την καταπολέμηση της κλιματικής αλλαγής.

Η ΡΩΣΙΑ

Η Ευρώπη προσπάθησε να απεξαρτητοποιηθεί από το ρωσικό αέριο και μόλις οι Ισραηλινοί βρήκαν μαζικά αποθέματα φυσικού αερίου και πετρελαίου στην ανατολική Μεσόγειο, έμοιαζε ότι θα το κατάφερνε. Μέχρι που η κρατική Gazprom αγόρασε κομμάτι της συμφωνίας της ισραηλινής παγκόσμιας διανομής αερίου. Με τη Ρωσία να πατά γερά τώρα στην ανατολική Μεσόγειο, μεγαλύτερες συνεργασίες, ενδεχομένως με τη λειτουργία του Ισραηλινού σχιστόλιθου, είναι εφικτές.

Φαίνεται ότι ο κόσμος κινείται και η Ευρώπη παραμένει στάσιμη σε αυτόν τον τομέα. Ο υπόλοιπος κόσμος αναδιοργανώνεται και αναγνωρίζει την εγγενή πραγματικότητα ότι το πετρέλαιο εξακολουθεί να είναι απαραίτητο, ενώ οι ιδεολόγοι των Βρυξελλών προτιμούν να παίζουν με ανεμόμυλους και περίεργα πλαστικά φύλλα. Ο μεγάλος γεωλόγος πετρελαίου Ουάλας Πρατ είχε πει: «Το πετρέλαιο βρίσκεται στο μυαλό των ανδρών». Αναφερόταν στη θεωρία των νέων ανακαλύψεων. Στην περίπτωση της Ευρώπης είναι μάλλον παραίσθηση. 

(από την εφημερίδα "ΚΕΡΔΟΣ", 20/05/2013)