Παρασκευή 13 Αυγούστου 2010

Στροφή στην Πράσινη Ανάπτυξη για τον Πειραιά

Θεαματικά ήταν τα αποτελέσματα των δράσεων της Νομαρχίας Πειραιά για την ανάδειξη του υδροβιότοπου της Ψήφτας στην Τροιζήνα, ενώ οι επεμβάσεις για τη μετατροπή του Αγκιστρίου σε "πράσινο νησί", καθώς και τα σχέδια για την αξιοποίηση της ιστορικής περιοχής της Δραπετσώνας, δείχνουν το αυξημένο ενδιαφέρον της Νομαρχίας για την προώθηση της "πράσινης ανάπτυξης" και την προστασία του περιβάλλοντος.

Στην Τροιζήνα,τα τελευταία χρόνια οι κάτοικοι της περιοχής βλέπουν να ξαναζεί ο υδροβιότοπος της Ψήφτας. Άγνωστη, ενδεχομένως, στους πολλούς, η Ψήφτα ανήκει στον υγροτοπικό τύπο των «παράκτιων υγροτόπων», οι οποίοι είναι πλέον από τους πιο απειλούμενους τόσο στον ελλαδικό όσο και στον διεθνή χώρο.

Πρόκειται για μια ρηχή λιμνοθάλασσα με πλούσιους καλαμιώνες και βάλτους, σε μια περιοχή που περιλαμβάνει ημιορεινά φαράγγια με ρέματα και πυκνή βλάστηση. Λόγω της γεωγραφικής του θέσης και σε συνάρτηση με το γεγονός πως είναι ένας από τους λιγοστούς υγροτόπους της νότιας Ελλάδας, ο υδροβιότοπος της Ψήφτας έχει τεράστια σημασία για τα μεταναστευτικά πουλιά, σαν σταθμός ξεκούρασης και ανεφοδιασμού. Ιδιαίτερα την άνοιξη, όπου τα μεταναστευτικά πουλιά καταφθάνουν εξαντλημένα, η ύπαρξη ενός τέτοιου υγροτόπου είναι σωτήρια για την επιβίωσή τους. Επίσης, αποτελεί σημαντικό καταφύγιο για διαχειμάζοντα πουλιά, κυρίως κύκνους, ερωδιούς και πάπιες. Σε περιπτώσεις βαρυχειμωνιάς οι αριθμοί των πουλιών αυξάνονται, καθώς και η ποικιλία των ειδών. Αξιοσημείωτο είναι ότι οι αριθμοί διαφόρων ερωδιών όλο το καλοκαίρι, φτάνουν τουλάχιστον τους πενταπλάσιους συγκριτικά με παλαιότερα. Σύμφωνα με μελέτες ειδικών ορνιθολόγων έχει εκτιμηθεί ότι 89 είδη πουλιών από 34 διαφορετικές οικογένειες μεταναστεύουν ή διαχειμάζουν σε αυτόν τον τόσο σημαντικό υδροβιότοπο.

Ωστόσο, πριν από μερικά χρόνια ο πανέμορφος υγρότοπος παρουσίαζε σημάδια ταχείας υποβάθμισης με επιπτώσεις στο ευαίσθητο οικοσύστημά του. Με τις ενέργειες της Νομαρχίας Πειραιά, του Οργανισμού Ανάπτυξης και Περιβαλλοντικής Προστασίας και της τοπικής κοινωνίας, η περιοχή μετατράπηκε σε έναν βιώσιμο υγρότοπο.

Όπως υπογραμμίζει ο νομάρχης Πειραιά Γιάννης Μίχας, η Νομαρχία Πειραιά διεκδίκησε και εξασφάλισε χρηματοδότηση από το Γ’ ΚΠΣ με κονδύλια ύψους 1 εκατ. ευρώ, με τα οποία πραγματοποίησε σημαντικά έργα ανάπλασης και προστασίας, τα οποία βελτίωσαν πραγματικά την αξία του περιβάλλοντος χώρου και άλλαξαν την εικόνα του.

Για την προστασία του υγροτόπου από τον κίνδυνο της αλατότητας , καθώς βρίσκεται δίπλα στη θάλασσα, έγιναν εργασίες κατασκευών θυροφραγμάτων στο δίαυλο επικοινωνίας με τη θάλασσα, ενώ για την εξυγίανση του ύδατος πραγματοποιούνται συχνοί καθαρισμοί και εκβαθύνσεις.

Ο υγρότοπος και η γύρω περιοχή αναδείχθηκαν και αναβαθμίστηκαν αισθητικά και λειτουργικά με τις κατασκευές δύο παρατηρητηρίων πουλιών, χωμάτινων και πλακόστρωτων μονοπατιών και διαδρόμων, ξύλινου γεφυριού και μονοπατιού, που σε συνδυασμό με ενημερωτικές πινακίδες διευκολύνουν τη διέλευση και την παρατήρηση του φυσικού τοπίου. Επίσης, για την αποκατάσταση του φυσικού περιβάλλοντος οι αρμόδιοι της Νομαρχίας προχώρησαν στη φύτευση 2.550 δέντρων και θάμνων, κατάλληλων ειδών που ευδοκιμούν στην περιοχή.

Έτσι σήμερα ο υγρότοπος της Ψήφτας αποτελεί σημείο αναφοράς για την περιοχή, καθώς έχει κατορθώσει να αναδειχθεί, διατηρώντας ταυτόχρονα αναλλοίωτη την ιδιαίτερη φυσιογνωμία και μοναδικότητά του.

Προκειμένου να διατηρηθεί ο υγρότοπος της Ψήφτας σε καλή κατάσταση, προβλέπεται η μετατροπή του σε Κέντρο Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης, δηλαδή σε ένα ζωντανό σχολείο περιβαλλοντικής εκπαίδευσης για τους μαθητές ολόκληρης της Ελλάδας, με τη συνεργασία της Νομαρχίας Πειραιά και του Δήμου Τροιζήνας. Η ίδρυση του Κέντρου Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης σε συνδυασμό με τον Οικολογικό Βιολογικό Σταθμό, τα δύο παρατηρητήρια πτηνών και το περίπτερο Πληροφόρησης επισκεπτών στην είσοδο του υγρότοπου θα συμβάλλουν στην προστασία της Ψήφτας, καθώς και στην ενημέρωση και ευαισθητοποίηση των πολιτών για τις λειτουργίες και τις αξίες του.

Η ιστορική περιοχή της Δραπετσώνας

Ετοιμη προς δημόσια διαβούλευση είναι η πρόταση του νομάρχη Πειραιά για την αξιοποίηση της λιμενο-βιομηχανικής περιοχής Δραπετσώνας, που εντάσσεται στο Ειδικό Αναπτυξιακό Σχέδιο Πειραιά και ενέκρινε πρόσφατα Διυπουργική Επιτροπή. Η πρόταση απευθύνεται τόσο προς την τοπική κοινωνία και τους αρμόδιους οργανισμούς όσο και προς τους σημερινούς ιδιοκτήτες της περιοχής και τους ενδιαφερόμενους επενδυτές.

Στο χώρο της λιμενο-βιομηχανικής περιοχής της Δραπετσώνας είχαν εγκατασταθεί στις αρχές του προηγούμενου αιώνα οι πρώτες βιομηχανίες του Πειραιά, αρχής γενομένης από τα Λιπάσματα, που ξεκίνησαν το 1910 τη λειτουργία τους και επέκτειναν τη δραστηριότητά τους επί ιδιοκτησίας Μποδοσάκη κατά τη μεταπολεμική περίοδο. Στη λιμενο-βιομηχανική περιοχή της Δραπετσώνας προστέθηκαν αργότερα τσιμεντοβιομηχανίες, βαριές βιομηχανίες, μονάδα της ΔΕΗ και πετρελαιοδεξαμενές μεγάλων εταιρειών καυσίμων.

Η σημερινή μορφή της περιοχής αποτελεί ιδανικό χώρο μεγάλης κλίμακας παρεμβάσεων με στόχο την ανάπλαση της ευρύτερης περιοχής του Πειραιά, με μεγάλους ελεύθερους χώρους πρασίνου και ήπιων αστικών αναπτύξεων με μικρή κάλυψη του συντελεστή δόμησης, που θα επιτρέπουν την απρόσκοπτη πρόσβαση στο θαλάσσιο μέτωπο.

Η πρόταση της Νομαρχίας Πειραιά στηρίζεται στην τεκμηριωμένη προμελέτη που εκπόνησε η Αναπτυξιακή Εταιρεία της Νομαρχίας σε συνεργασία με εξειδικευμένους Τεχνικούς Συμβούλους.

Τέσσερα είναι τα βασικότερα χαρακτηριστικά της πρότασης. Το πρώτο είναι η διατήρηση και η αξιοποίηση της υψηλής αξίας αρχιτεκτονικής κληρονομιάς των εγκαταστάσεων των Λιπασμάτων, που αποτελούν ιστορικό μνημείο όχι μόνο για την περιοχή του Πειραιά αλλά και για όλη τη χώρα, αφού εκεί γράφτηκε μία από τις σημαντικότερες σελίδες της βιομηχανικής της ανάπτυξης και της εργατικής της τάξης.

Προς αυτή την κατεύθυνση προτείνεται η αποκατάσταση των πέντε διατηρητέων κτιρίων, του Μουσείου, της Ηλεκτρικής Εταιρείας, του Γυαλάδικου, του Γυψάδικου και του παλιού εργοστασίου Κοντόπουλου με τις υφιστάμενες καμινάδες να αποτελούν ένα σήμα κατατεθέν για την περιοχή.

Ήδη, το Πανεπιστήμιο του Πειραιά έχει εκδηλώσει ζωηρότατο ενδιαφέρον να στεγάσει εκεί αν όχι το σύνολο, πάντως μεγάλο μέρος των υπηρεσιών του.

Δεύτερο χαρακτηριστικό είναι η δημιουργία, στον περιβάλλοντα χώρο των περίπου 640 στρεμμάτων, ενός μεγάλου μητροπολιτικού πάρκου με «νησίδες» κτιρίων για συγκεκριμένη χρήση ψυχαγωγικού, πολιτισμικού, αθλητικού, τουριστικού και συνεδριακού ενδιαφέροντος.

Εδώ προτείνονται έργα υποδομής και ανάπλασης του θαλάσσιου και παραλιακού μετώπου, κατασκευή μαρινών στους δύο φυσικούς όρμους της περιοχής, η δρομολόγηση ενός monorail τρένου, η δημιουργία σταθμού του προαστιακού με μικρό εμπορικό κέντρο, ένα μικρό ξενοδοχείο, πεζόδρομοι, ποδηλατόδρομοι και εσωτερικοί άξονες περιμετρικής κυκλοφορίας ανάμεσα σε καφενεία , εστιατόρια και το ελικοδρόμιο που θα λειτουργούν στο χώρο, ενώ τρεις άξονες θα δίνουν πρόσβαση στο μητροπολιτικό πάρκο.

Το τρίτο χαρακτηριστικό είναι η οριοθέτηση των χώρων με τρόπο που να διαχωρίζει τις εκτάσεις που προορίζονται για αξιοποίηση από το Πανεπιστήμιο και τις εκτάσεις που θα καταλάβει το μητροπολιτικό πάρκο και οι ψυχαγωγικές και πολιτιστικές δραστηριότητές του από τις επιφάνειες που θα διατεθούν για δόμηση, έτσι ώστε το συνολικό ποσοστό κάλυψης να μην υπερβαίνει το 6% της συνολικής έκτασης.

Εκεί προτείνεται η κατασκευή δύο ή περισσότερων πύργων που θα χρησιμοποιηθούν ως διεθνή ναυτιλιακά και διοικητικά κέντρα. Η καθ’ ύψος ανάπτυξη αυτών των κτιρίων θεωρείται η προσφορότερη λύση τόσο για τη μέγιστη εξοικονόμηση ελεύθερων χώρων όσο και για την προσέλκυση επενδυτικών ενδιαφερόντων που θα μπορούν να ικανοποιηθούν χωρίς αρνητικές για το περιβάλλον και το πράσινο συνέπειες.

Το τέταρτο, τέλος, χαρακτηριστικό είναι η σύνδεση της αξιοποίησης της λιμενο-βιομηχανικής περιοχής της Δραπετσώνας με έργα υπερτοπικού χαρακτήρα, με τρόπο, μάλιστα, που να αποτελεί πρότυπο για τις μεγάλες αναπλάσεις εκτάσεων ειδικής σημασίας του μέλλοντος. Πρόκειται για σχεδιασμό που περιλαμβάνει ανταποδοτικά έργα, περιβαλλοντικά αποδεκτά και, ταυτόχρονα, ικανά να υλοποιηθούν χωρίς επιβάρυνση του κρατικού προϋπολογισμού. Γι’ αυτό και προτείνεται η δημιουργία εταιρείας ειδικού σκοπού με συμμετοχή ιδιωτών-επενδυτών, που θα αναλάβουν τη διαχείριση του έργου αφήνοντας στην ευθύνη του Δημοσίου τις εγκαταστάσεις που αφορούν τις λειτουργίες κοινής ωφέλειας. Στόχοι αυτής της εταιρίας θα είναι η εξεύρεση επενδυτών για την κατασκευή των ναυτιλιακών και διοικητικών κέντρων, και η χρηματοδότηση μέσω πιστωτικών ιδρυμάτων των έργων για την ανακαίνιση και αξιοποίηση των διατηρητέων κτιρίων, των κέντρων αναψυχής, των εμπορικών χρήσεων, των πεζοδρόμων, των ποδηλατοδρόμων, των έργων πρασίνου και των έργων υποδομής για τις λιμενικές εγκαταστάσεις των μαρίνων.

Το πράσινο Νησί

Η μετατροπή του μικρού νησιού Αγκίστρι σε «πράσινο νησί», είναι ένα άλλο σχέδιο της Νομαρχίας Πειραιά -σε συνεργασία με το ΕΜΠ και άλλους φορείς- το οποίο έχει αρχίσει να υλοποιείται.

Πρόσφατα, ομάδα επιστημόνων του ΕΜΠ επισκέφθηκε το Αγκίστρι, προχωρώντας σε μια πρώτη καταγραφή - εκτίμηση της υπάρχουσας κατάστασης κυρίως στους τομείς ενέργειας, μεταφορών, υδάτινων πόρων και αποβλήτων (υγρών και στερεών), η αειφόρος διαχείριση των οποίων θα αποτελέσει το βασικό στάδιο της προώθησης της πράσινης ανάπτυξης στο νησί.

Οι προτεινόμενες από το ΕΜΠ παρεμβάσεις έχουν ως στόχο:

-την ενεργειακή αυτονομία του Αγκιστρίου με χρήση Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας, (ΑΠΕ), ώστε να αποτελέσει πρότυπο υλοποίησης των δεσμεύσεων της χώρας για την ενεργειακή της κάλυψη κατά 20% με αυτές, μέχρι το 2020.

-τη διαχείριση υδατικών πόρων και αστικού νερού. Για την ορθολογική διαχείριση των υδάτων στο νησί (με έμφαση στη ποσοτική διάσταση) θα εξεταστεί αναλυτικά το δίκτυο υδροδότησης και των υδραυλικών εγκαταστάσεων στα σπίτια, για τη μείωση των διαρροών. Θα τοποθετηθούν συσκευές για μείωση της σπατάλης του νερού, όπως βρύσες με περιορισμό ροής, διακόπτες της παροχής νερού με φωτοκύτταρα κ.α., θα γίνει μελέτη για τη συλλογή ομβρίων και τη χρήση τους για εξωτερικές χρήσεις (πότισμα κήπων) και άλλα.

-τη διαχείριση υγρών και στερεών αποβλήτων, με: Τη δυνατότητα διαλογής των οικιακών απορριμμάτων στην πηγή, χρήση συστημάτων κομποστοποίησης, σε οικιακό αλλά και σε κοινοτικό επίπεδο, για τα οργανικά απορρίμματα, ασφαλή διαχείριση των υπολειμμάτων που παραμένουν μετά την ανακύκλωση , εναλλακτικούς τρόπους διαχείρισης των παραγόμενων υγρών αποβλήτων , την αποκατάσταση των χώρων ανεξέλεγκτης διάθεσης αποβλήτων (ΧΑΔΑ) που υπάρχουν εκεί, ώστε να σταματήσουν οι συγκεκριμένες εστίες ρύπανσης.

Επίσης, μελετώνται στο πλαίσιο της πολιτικής των «πράσινων μεταφορών», πιλοτικές επεμβάσεις στις θαλάσσιες μεταφορές, όπως δρομολόγηση πλοίων με δραστικά περιορισμένη επίπτωση στην ατμόσφαιρα και στο θαλάσσιο περιβάλλον, προώθηση οικονομικών κινήτρων και αντικινήτρων για την αντικατάσταση των παλαιών ΙΧ αυτοκινήτων με φιλικά προς το περιβάλλον μέσα (με υβριδικά ή και ηλεκτρικά μέσα), δημιουργία ποδηλατοδρόμων και σταθμών στάθμευσης Park -n- Ride.

Ειδικότερα, εξετάζεται η προστασία και διαχείριση του πευκοδάσους του Αγκιστρίου με επεμβάσεις όπως απομάκρυνση ξερών φύλλων και κλαδιών, επιλεγμένες φυτεύσεις για την ανανέωση της φύσης.

Σε ερώτηση του ΑΠΕ σχετικά με το ποια από τα έργα ή τις πρακτικές της Νομαρχίας Πειραιά θα μπορούσαν να διατηρηθούν και στο νέο θεσμό της αιρετής Περιφέρειας ο κ. Μίχας απάντησε:

«Τη συνετή διαχείριση των οικονομικών μας, που έχει ως αποτέλεσμα, σήμερα, η Νομαρχία Πειραιά να μην έχει καμία δανειακή υποχρέωση και να μην χρωστά ούτε ένα ευρώ. Την αποτελεσματική διαχείριση των πόρων μας, αφού δεν είχαμε ποτέ λιμνάζοντα έσοδα. Οι πόροι από τους φόρους που πληρώνει ο ελληνικός λαός και από τις κοινοτικές χρηματοδοτήσεις επέστρεψαν εξ ολοκλήρου σε αυτόν με τη μορφή 226 έργων που ξεπέρασαν τα 120 εκατ. ευρώ. Την τόλμη να συγκρουστούμε μετωπικά με οποιονδήποτε μικρό ή μεγάλο που θα απειλούσε τα δικαιώματα των πολιτών - καταναλωτών. Την αποφασιστικότητα να προχωρήσουμε σε πρωτοβουλίες - τομές για τα δεδομένα της δευτεροβάθμιας αυτοδιοίκησης, όπως ήταν οι κατεδαφίσεις αυθαιρέτων κτισμάτων, οι αυθωρεί και παραχρήμα απολύσεις υπαλλήλων που ενεπλάκησαν σε υποθέσεις διαφθοράς. Θα κρατούσα, με δυο λόγια, όλα όσα με δίδαξαν οι ίδιοι πολίτες ότι επιθυμούν και προσδοκούν από έναν συνάνθρωπό τους που τους εκπροσωπεί στα κοινά».
(από ΑΠΕ-ΜΠΕ)

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου