ΔΕΗ: Αφήστε τη να Δουλέψει

Η κυβέρνηση σε συνεργασία µε την τρόικα ορθώς προωθεί τις διαρθρωτικές αλλαγές και µεταρρυθµίσεις που χρειάζεται η ελληνική οικονοµία για να επιτύχει δύο συγκεκριµένους στόχους:

Πρώτον, τη µείωση των τιµών σε πολλές υπηρεσίες που σήµερα παρέχονται ολιγοπωλιακά από τα λεγόµενα κλειστά επαγγέλµατα των ιδιοκτητών φορτηγών, συµβολαιογράφων κ.λπ. Ετσι η απασχόληση θα αυξηθεί, ο καταναλωτής θα ωφεληθεί και το εθνικό προϊόν θα µεγαλώσει.

Δεύτερον, µε την αποκρατικοποίηση των ΔΕΚΟ, ιδίως εκείνων που έχουν υπεράριθµο προσωπικό και τεράστια ελλείµµατα, ενώ οι υπηρεσίες τους είναι ακριβές και χαµηλής ποιότητας. Οι αποκρατικοποιήσεις θα φέρουν νέες επενδύσεις, ο ανταγωνισµός θα ρίξει τις τιµές και οι υπηρεσίες που παρέχουν στους πολίτες θα αναβαθµιστούν.

Τα δύο αυτά κριτήρια αποτελούν τις απαραίτητες προϋποθέσεις για να έχουν οι µεταρρυθµίσεις οικονοµικό όφελος για τη χώρα και στήριξη από το κοινωνικό σύνολο.

Κανένα όµως από τα δύο κριτήρια δεν ισχύει για την ιδιωτικοποίηση των ήδη λειτουργούντων ορυχείων και υδροηλεκτρικών σταθµών της ΔΕΗ.

Εάν το συζητούµενο σχέδιο υλοποιηθεί θα προκαλέσει αύξηση των τιµών στον καταναλωτή και µείωση των επενδύσεων στην ενέργεια, δηλαδή ακριβώς τα αντίθετα από αυτά που πρέπει να έχει µία µεταρρύθµιση.

Συγκεκριµένα:

1 Ακριβώς επειδή τα ορυχεία ανήκουν στη ΔΕΗ και όχι σε ιδιώτες, το κόστος εκµετάλλευσης είναι χαµηλό και έτσι οι τιµές του ηλεκτρικού ρεύµατος στην Ελλάδα είναι πολύ φθηνότερες από ό,τι σε άλλες χώρες της Ευρωπαϊκής Ενωσης. Ας µη νοµίσει όµως κανείς ότι αυτό δίνεται τζάµπα στη ΔΕΗ. Σε αντάλλαγµα, η ΔΕΗ τροφοδοτεί τα νησιά µε ρεύµα σε χαµηλή τιµή, ενώ έχει υψηλό κόστος τοπικής παραγωγής. Δίνει επίσης φθηνότερο ρεύµα σε γεωργικές καλλιέργειες, επιδοτώντας έτσι έµµεσα τα ελληνικά αγροτικά προϊόντα.

Εάν τα ορυχεία και τα υδροηλεκτρικά αφαιρεθούν από τη ΔΕΗ, τότε θα αυξηθούν αυτοµάτως οι τιµές του ρεύµατος για όλους τους καταναλωτές και µοιραία θα συρρικνωθεί επίσης η ανταποδοτική επιδότηση προς τα νησιά και τους αγρότες.

2 Ολο το νόηµα της απελευθέρωσης της αγοράς ενέργειας είναι να προσελκυστούν σοβαροί επιχειρηµατίες για να κάνουν νέες επενδύσεις σε τοµείς σύγχρονης τεχνολογίας, όπως το φυσικό αέριο, τα βιοκαύσιµα κ.λπ. Εάν όµως πάρουν τα έτοιµα ορυχεία, καµία νέα επένδυση δεν θα κάνουν. Αντίθετα µάλιστα, επειδή η ΔΕΗ θα χάσει µονάδες χαµηλού κόστους θα υποχρεωθεί να κλείσει κάποιες πετρελαϊκές µονάδες υψηλού κόστους µε αποτέλεσµα να µειωθούν και οι επενδύσεις και η απασχόληση.

3 Η ΔΕΗ δεν είναι µια προβληµατική και ελλειµµατική ΔΕΚΟ για να της κάνουν µαθήµατα νοικοκυρέµατος. Με εξαίρεση την πρόσφατη νεοδηµοκρατική περίοδο, έχει επιτύχει υψηλή κερδοφορία µε την οποία ξεπλήρωσε πολλά δάνεια του παρελθόντος και έκανε µεγάλες επενδύσεις σε νέα εργοστάσια στην Κοµοτηνή, την Κοζάνη και την Κρήτη, τη διασύνδεση Ιταλίας - Ελλάδας και πολλά άλλα. Ολα αυτά δεν θα είχαν γίνει αν η ΔΕΗ δεν βασιζόταν στο πλεονέκτηµα του λιγνίτη και του νερού που διαθέτει µέχρι σήµερα.

4 Η ΔΕΗ δεν είναι ένα κρατικίστικο απολίθωµα για να το οικτίρουν οι πολέµιοί της. Κατά την περίοδο 2001 - 2003 αποκρατικοποιήθηκε σε µεγάλο βαθµό (σχεδόν 50%) και στο κεφάλαιό της συµµετέχουν πλέον σοβαροί επενδυτικοί οίκοι που µαζί µε το Ελληνικό Δηµόσιο µπορούν να την κάνουν ακόµα καλύτερη και να γίνει ισχυρός παραγωγικός πυλώνας στη ΝΑ Ευρώπη.

5Στην πραγµατικότητα βέβαια αυτό είναι που ενοχλεί τόσο πολύ γιατί όσο η ΔΕΗ είναι ισχυρή και ενιαία θα είναι και φθηνή, κάτι που δεν αρέσει στους ανυπόµονους ιδιώτες επενδυτές. Εάν όµως το Μνηµόνιο θέλει µεταρρυθµίσεις στην οικονοµία για να πέσουν οι τιµές, πρέπει να αφήσει τη ΔΕΗ να δουλέψει και όχι να την πετσοκόψει επειδή τα πήγε καλά µέχρι τώρα.

Ο Νίκος Χριστοδουλάκης είναι καθηγητής στο Οικονοµικό Πανεπιστήµιο Αθηνών,πρώην υπουργός Εθνικής Οικονοµίας και Οικονοµικών

(από την εφημερίδα "Τα Νέα", 6/8/2010)