Δεν χρειάζεται να είναι κανείς ενεργειακός οικονομολόγος ή ειδικός επιστήμονας για να διαπιστώσει πως έχουμε εισέλθει πλέον σε μια εποχή σχετικής έλλειψης των βασικών ενεργειακών πρώτων υλών: Με εξαίρεση το φυσικό αέριο, οι προοπτικές για το μέλλον είναι αρνητικές, ιδίως όσον αφορά το πετρέλαιο, τη διαθεσιμότητά του και τα οικονομικά του όλου ζητήματος. Οι σημερινές καλπάζουσες τιμές αποτυπώνουν όχι μια πρόσκαιρη διακύμανση, αλλά μια μόνιμη μετατόπιση στο κόστος που καλούμαστε να καταβάλουμε προκειμένου να έχουμε πρόσβαση σε αυτή τη θαυματουργή ουσία, η οποία έδωσε ζωή στον σύγχρονο τεχνικό πολιτισμό.Πληθώρα δεδομένων και γραφικών παραστάσεων από τον ΙΕΑ και από άλλους διεθνείς φορείς φανερώνουν ότι η οικονομικώς συμφέρουσα παραγωγή του πετρελαίου γίνεται ολοένα και πιο δύσκολη. Τα κόστη των εταιρειών του κλάδου μεγεθύνονται διαρκώς με ρυθμούς πολύ ταχύτερους από ότι είχαμε συνηθίσει μέχρι σήμερα. Αυτό σημαίνει στην πράξη ότι η παραγωγή του κάθε βαρελιού στοιχίζει όλο και περισσότερα δολάρια, ενώ αμφίβολη εμφανίζεται η κατάσταση όσον αφορά τα αποθέματα διεθνώς: Οι πετρελαϊκές καθησυχάζουν το κοινό ότι είναι σε θέση να ανακαλύπτουν διαρκώς νέα κοιτάσματα, αλλά αυτά βρίσκονται σε πιο βαθιά σημεία μέσα στη γη, πράγμα που επενεργεί αρνητικά στην οικονομική εξίσωση.
«Το 2015, θα χρειαστούν 37,5 εκατ. βαρέλια ανά ημέρα νέας παραγωγής, εκ των οποίων τα σημερινά σχέδια των πετρελαϊκών προβλέπουν μόλις 25 εκατ. βαρέλια. Το κενό αυτό των 12,5 εκατ. βαρελιών θα προκαλέσει τριγμούς ήδη από το 2012» - Διεθνής Οργανισμός Ενέργειας (2007).
Δεν πρέπει να απατόμαστε όσον αφορά τη χρησιμότητα του πετρελαίου: Ένα μονάχα βαρέλι περιέχει μια ασύλληπτη ποσότητα θερμίδων, τις οποίες απλά δεν μπορούμε να παράγουμε με εναλλακτικούς τρόπους με το ίδιο χαμηλό κόστος και στον ίδιο χρόνο. Αυτή η αφθονία της διαθέσιμης ενέργειας είναι που επέτρεψε τα θαύματα του 20ου αιώνα, αλλά και την εκτίναξη του ανθρώπινου πληθυσμού στα 7 δισεκατομμύρια, μέσα σε λίγες μόνο δεκαετίες. Χωρίς το πετρέλαιο δεν υπάρχουν μεταφορές. Χωρίς το πετρέλαιο δεν υπάρχει βιομηχανία. Χωρίς το πετρέλαιο δεν υπάρχουν ούτε φθηνά τρόφιμα, αφού η βιομηχανική γεωργία στηρίζεται 100% στα συνθετικά λιπάσματα. Σύμφωνα με ορισμένους ειδικούς, χρειάζονται 8 θερμίδες υδρογονανθράκων για την παραγωγή μιας θερμίδας τροφής.
Δεν πρέπει να απατόμαστε όσον αφορά τη χρησιμότητα του πετρελαίου: Ένα μονάχα βαρέλι περιέχει μια ασύλληπτη ποσότητα θερμίδων, τις οποίες απλά δεν μπορούμε να παράγουμε με εναλλακτικούς τρόπους με το ίδιο χαμηλό κόστος και στον ίδιο χρόνο. Αυτή η αφθονία της διαθέσιμης ενέργειας είναι που επέτρεψε τα θαύματα του 20ου αιώνα, αλλά και την εκτίναξη του ανθρώπινου πληθυσμού στα 7 δισεκατομμύρια, μέσα σε λίγες μόνο δεκαετίες. Χωρίς το πετρέλαιο δεν υπάρχουν μεταφορές. Χωρίς το πετρέλαιο δεν υπάρχει βιομηχανία. Χωρίς το πετρέλαιο δεν υπάρχουν ούτε φθηνά τρόφιμα, αφού η βιομηχανική γεωργία στηρίζεται 100% στα συνθετικά λιπάσματα. Σύμφωνα με ορισμένους ειδικούς, χρειάζονται 8 θερμίδες υδρογονανθράκων για την παραγωγή μιας θερμίδας τροφής.
(Το ποσοστό του πληθυσμού που έγινε εφικτό εξαιτίας της κάθε πηγής ενέργειας)
Για κακή μας τύχη, οι ΑΠΕ καλύπτουν σήμερα μονάχα ένα απειροελάχιστο ποσοστό της πρωτογενούς κατανάλωσης ενέργειας παγκοσμίως. Παρά τις εντατικές προσπάθειες και τα κίνητρα που δίνονται, το ποσοστό αυτό δεν αναμένεται να σημειώσει καμία απότομη αύξηση μεσοπρόθεσμα, εκτός ίσως από ορισμένες μεμονωμένες χώρες. Όλοι αναγνωρίζουν ότι χρειάζεται πολύς χρόνος και συνέπεια για την ανάπτυξή τους.
Το κρίσιμο ερώτημα, λοιπόν, για τη συνέχεια είναι το αν θα προλάβουν οι ΑΠΕ να αντισταθμίσουν τις απώλειες του πετρελαίου. Η σχετική τεχνολογία εξελίσσεται διαρκώς, αλλά το κενό που πρέπει να καλυφθεί πραγματικά είναι θεόρατο και θέτει υπό αμφισβήτηση την όλη προσπάθεια. Ένα πρόσθετο βάρος σε όλα αυτά είναι το ότι ο άνθρακας και το φυσικό αέριο δεν θα μπορέσουν να σταθούν δίπλα στις ΑΠΕ σαν «δεκανίκια» για πολύ ακόμα, λόγω του φαινομένου της παγκόσμιας θέρμανσης, στο οποίο συμβάλουν. Σε περιφερειακό επίπεδο, ήδη έχουν ληφθεί αποφάσεις για τον σταδιακό περιορισμό τους.
Μιλώντας με άξονα το 2050, έχουμε έναν αγώνα δρόμου μπροστά μας: Αν δεν κατορθώσουμε την ενεργειακή αυτή αντικατάσταση, αυτό δεν σημαίνει αυτόματα την καταστροφή. Η μετάβαση μπορεί να γίνει σταδιακά, μπορεί να γίνει και βίαια. Το σίγουρο είναι όμως ότι στη νέα εποχή που θα ξημερώσει, ο ανθρώπινος πληθυσμός θα αναγκαστεί να συρρικνωθεί και να καταναλώνει πολύ λιγότερη ενέργεια από ότι σήμερα. Η εποχή που ο καθένας μας χρειαζόταν τρεις ή και τέσσερις Γαίες για να ζήσει θα περάσει ανεπιστρεπτί.Για κακή μας τύχη, οι ΑΠΕ καλύπτουν σήμερα μονάχα ένα απειροελάχιστο ποσοστό της πρωτογενούς κατανάλωσης ενέργειας παγκοσμίως. Παρά τις εντατικές προσπάθειες και τα κίνητρα που δίνονται, το ποσοστό αυτό δεν αναμένεται να σημειώσει καμία απότομη αύξηση μεσοπρόθεσμα, εκτός ίσως από ορισμένες μεμονωμένες χώρες. Όλοι αναγνωρίζουν ότι χρειάζεται πολύς χρόνος και συνέπεια για την ανάπτυξή τους.
Το κρίσιμο ερώτημα, λοιπόν, για τη συνέχεια είναι το αν θα προλάβουν οι ΑΠΕ να αντισταθμίσουν τις απώλειες του πετρελαίου. Η σχετική τεχνολογία εξελίσσεται διαρκώς, αλλά το κενό που πρέπει να καλυφθεί πραγματικά είναι θεόρατο και θέτει υπό αμφισβήτηση την όλη προσπάθεια. Ένα πρόσθετο βάρος σε όλα αυτά είναι το ότι ο άνθρακας και το φυσικό αέριο δεν θα μπορέσουν να σταθούν δίπλα στις ΑΠΕ σαν «δεκανίκια» για πολύ ακόμα, λόγω του φαινομένου της παγκόσμιας θέρμανσης, στο οποίο συμβάλουν. Σε περιφερειακό επίπεδο, ήδη έχουν ληφθεί αποφάσεις για τον σταδιακό περιορισμό τους.
Ανάλογες συζητήσεις θα μπορούσαν να γίνουν άνετα και για ένα σωρό άλλες πρώτες ύλες, όπως τα σπάνια μέταλλα (η Κίνα ελέγχει το σύνολο της παραγωγής), ο χαλκός (η τιμή του βρίσκεται σε ιστορικά υψηλά), ο φώσφορος (η τιμή του αυξήθηκε σε ένα χρόνο από τα 50 στα 350 δολάρια), το ήλιο (εξαντλείται ταχύτατα) κτλ. Η κατάσταση σε κάθε μια από τις πρώτες ύλες συνηγορεί στο ότι περνάμε στην εποχή των ελλείψεων, αρκεί κανείς να αντιμετωπίσει το θέμα μακροπρόθεσμα και όχι με τη νοοτροπία των αγορών.
Πηγή energia.gr
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου