Τετάρτη 27 Μαρτίου 2013

Αν. Μεσόγειος: Η «Επόμενη Μέρα» στο Ενεργειακό Τοπίο Μετά το Κυπριακό Μνημόνιο

Θα αποφύγουμε να σχολιάσουμε αν η συμφωνία που επιτεύχθηκε μεταξύ Κύπρου και Eurogroup είναι θετική ή αρνητική για την κυπριακή οικονομία. Θα αποφύγουμε να αναμασήσουμε αν έπρεπε να ειπωθεί το πρώτο «Όχι». Θα εστιάσουμε στην επόμενη ημέρα. Η οποία αλλάζει το τοπίο όχι μόνον στην Κύπρο, αλλά και στους κόλπους της Ευρωζώνης σε ό,τι αφορά μια σειρά από ζητήματα ταμπού ως τώρα και κυρίως θα προσπαθήσουμε να σκιαγραφήσουμε τις συνέπειες στον ενεργειακό τομέα σε ό,τι αφορά τα νέα δεδομένα που διαμορφώνονται στην περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου.




Είναι σαφές ότι θέματα, όπως, η ασφάλεια των καταθέσεων και η ελεύθερη διακίνηση των κεφαλαίων στην Ευρωζώνη, παύουν πλέον να ισχύουν, τουλάχιστον όπως τα γνωρίζαμε ως τώρα. Και μπορεί η εγγύηση των καταθέσεων έως 100.000 ευρώ να εξακολουθεί να υφίσταται, μια που τηρήθηκαν τα προσχήματα με την περίπτωση της Κύπρου, όμως, τίποτε δεν αποκλείει μια χώρα με δημοσιονομικά προβλήματα να αποφασίσει να εφαρμόσει κάτι τέτοιο. Η περίπτωση της Ισπανίας είναι ήδη εδώ.
Την ίδια στιγμή τίθεται ένα τεράστιο ζήτημα αμφισβήτησης της τραπεζικής ασφάλειας και εμπιστοσύνης, ενώ ανοίγει ο ασκός του Αιόλου για φυγή καταθέσεων σε χώρες που δεν ανήκουν στην Ε.Ε. ή στην Ευρωζώνη, σε μια προσπάθεια να προστατευθούν νόμιμα και μη κεφάλαια. Είναι ξεκάθαρο πλέον ότι οι καταθέσεις θα αντιμετωπίζονται ως επενδύσεις με το συνακόλουθο ρίσκο για τον κάτοχο τους. Ότι οι καταθέτες γίνονται συμμέτοχοι στην όποια ζημία υποστεί το πιστωτικό ίδρυμα που επέλεξαν, αντί των ομολογιούχων, όπως γνωρίζαμε. Και βέβαια τίποτε δεν αποκλείει, κατά την άποψη μας, ότι κάποια στιγμή θα καταργηθεί και η εγγύηση για τους μικροκαταθέτες, των κάτω των 100.000 ευρώ. Έως ότου βρεθεί η δικλείδα ασφαλείας από την Ευρωζώνη, για τον περιορισμό των όποιων συνεπειών. Να λοιπόν, μια πρώτη, πολύ σοβαρή συνέπεια. Φαίνεται, πάντως, ότι θα ανθήσει μια νέα
μορφή τραπεζικού συστήματος. Η Σεντούκι Bank, για να ευθυμήσουμε και λίγο μέσα στο γκρίζο των ημερών.
Το δεύτερο καινούριο στοιχείο που προκύπτει είναι ο περιορισμός, για πρώτη φορά, της ελεύθερης διακίνησης των κεφαλαίων εντός της ευρωπαϊκής οικογένειας. Θεωρείται εκ των ων ουκ άνευ, ότι η κυπριακή κυβέρνηση, με τις ευλογίες του Eurogroup, θα επιβάλει πλαφόν αναλήψεων, περιορισμό της διακοπής προθεσμιακών καταθέσεων και ενδεχομένως και αυτόματη ανανέωση προθεσμιακών καταθέσεων, σε μια προσπάθεια να συγκρατήσει τη διαρροή κεφαλαίων από το Νησί. Αφού, λοιπόν, θα εφαρμοσθεί κάτι τέτοιο μία φορά, μπορεί να εφαρμόζεται κατά περίπτωση, όποτε κριθεί σκόπιμο, και σε άλλα κράτη της Ευρωζώνης. Μία από τις πεμπτουσίες της λειτουργίας της Ευρωζώνης παίρνει τέλος. Ήδη, χθες ο επικεφαλής του Eurogroup Γερούν Ντάισελμπλουμ σκληρά και κυνικά δήλωσε ότι το πρόγραμμα διάσωσης της Κύπρου συνιστά νέο πρότυπο για την επίλυση τραπεζικών προβλημάτων στην Ευρωζώνη.
Η Ευρώπη χάνει πλέον βασικά χαρακτηριστικά της, όπως, η δυνατότητα ισότιμης διαπραγμάτευσης, δημοκρατικής λειτουργίας και κοινωνικής ευαισθησίας. Ας μη γελιόμαστε. Ο οικονομικός πόλεμος Βορρά-Νότου στην Ευρώπη που αλλιώς οραματιζόμασταν είναι εδώ. Για ποιο συμφέρον λειτουργεί αυτή η Ευρώπη;
Όμως, η Κυπριακή κρίση επιφέρει πολύ σημαντικές συνέπειες και στον ενεργειακό τομέα. Συνέπειες, οι οποίες είναι σαφώς ότι δεν θα αφήσουν αλώβητη την Ελλάδα, όσο κι αν απευχόμαστε για το αντίθετο.
Μεσούσης της κρίσης στην Κύπρο σημειώθηκε η επαναπροσέγγιση Ισραήλ-Τουρκίας. Χάρη στη μεσολάβηση των ΗΠΑ, το Ισραήλ έκανε δεκτή τη συγνώμη της Τουρκίας για τα γεγονότα με το Μαβί Μαρμαρά. Από κει και πέρα οι εξελίξεις ήταν κατακλυσμιαίες. Ακούσαμε από το τουρκικό ΥΠΕΞ να αμφισβητεί τη δυνατότητα να υπαχθούν στο Ταμείο Αλληλεγγύης των Κυπρίων οι εγγυήσεις για το φυσικό αέριο. Ακούσαμε κραυγές του είδους, «έχουμε και εμείς δικαιώματα στην κυπριακή ΑΟΖ». Διαβάσαμε στον τουρκικό Τύπο ότι το φυσικό αέριο της Ανατολικής Μεσογείου θα μεταφερθεί μέσω Ισραήλ-Τσεϊχάν. Και το κερασάκι στην τούρτα. Δηλώσεις του πρώην υπουργού Εξωτερικών του Ισραήλ ότι στο ζήτημα του φυσικού αερίου θα συνομιλήσουμε και με την Τουρκία.
Σε αυτό το σκηνικό ενδιαφέρον παρουσιάζει η στάση της Ρωσίας. Ουδείς μπορεί να πει με σιγουριά γιατί δεν άδραξαν την ευκαιρία να δώσουν γενναία χείρα βοηθείας στην Κύπρο και έτσι να αποκτήσουν σημαντικό ρόλο και λόγο στα κοιτάσματα της Ανατολικής Μεσογείου. Δεν το διαπραγματεύθηκαν οι Κύπριοι; Δεν θέλησαν να «δώσουν» λίστα με τους αντικαθεστωτικούς του Πούτιν, που διαθέτουν ισχυρά κεφάλαια στην Κύπρο; Δεν θέλησαν οι Ρώσοι να οξύνουν τις ήδη τεταμένες σχέσεις τους με την Ε.Ε. λόγω της ανοικτής έρευνας της Διεύθυνσης Ανταγωνισμού για μονοπωλιακή θέση της Ρωσίας σε ορισμένες ευρωπαϊκές αγορές; Πήραν άλλα ανταλλάγματα από την Ε.Ε. για να αποσυρθούν ήσυχα από την Κύπρο; Η αλήθεια όσο και να αργεί κάποια στιγμή αναδύεται. Το γεγονός ότι χθες ο Πούτιν έδωσε εντολή για την αναδιάρθρωση του χρέους της Κύπρου, με τον Μεντβέντεφ να περιορίζεται σε χλιαρές δηλώσεις περί κακής λύσης για το Νησί επιτρέπει μια πρώτη εξήγηση γιατί η Ρωσία έκανε πίσω. Θα αποφύγουμε να πούμε οτιδήποτε σε αυτή τη φάση, αν και μπορούμε. Πολύ σύντομα θα έχουμε πλήρη εικόνα και θα επανέλθουμε.
Η Κύπρος με ένα βασικό πυλώνα της οικονομίας της υπό κατάρρευση πλέον και αναφερόμαστε στο χρηματοπιστωτικό τομέα, πώς θα μπορέσει να ανταποκριθεί στις αναγκαίες επενδύσεις που χρειάζονται για την αξιοποίηση των κοιτασμάτων της; Το ενδιαφέρον της στρέφεται πλέον - και σωστά- στην ανοικοδόμηση της τρωθείσας οικονομίας της. Η οποία θα πάρει πολύ χρόνο για να ιαθεί. Συνεπώς, θα αναγκασθεί να αναθέσει σε ξένους επενδυτές τις επενδύσεις αυτές, με αντάλλαγμα τη διαχείριση τους.
Ο Νότιος Διάδρομος για τη μεταφορά φυσικού αερίου, στον οποίο ποντάρει πάρα πολλά η ελληνική πλευρά, τι τύχη θα έχει από εδώ και στο εξής, όταν Ισραήλ και Τουρκία αρχίζουν και καταστρώνουν άλλα σχέδια; Αυτό που απομένει να δούμε είναι αν θα ομαλοποιηθούν πλήρως οι σχέσεις Τουρκίας-Ε.Ε., με την κάμψη των ενστάσεων για την πρόσδεση της στην ευρωπαϊκή οικογένεια, με αντάλλαγμα τη διέλευση και την προμήθεια φυσικού αερίου.
Καθίσταται σαφές ότι και άλλοι αγωγοί, όπως ο TAP, θα πρέπει να μην αισθάνονται και τόσο καλά από εδώ και μπρος, με δεδομένη την πολύ καλή σχέση Αζερμπαϊτζάν-Τουρκίας, ελέω TANAP. Ο μικρός Nabucco West αποκτά ξαφνικά πόντους σημαντικούς στο παιχνίδι διεκδίκησης για
το φυσικό αέριο του Σαχ Ντενίζ ΙΙ, με την Ελλάδα να κινδυνεύει να μείνει εντελώς έξω από την ενεργειακή σκακιέρα της περιοχής.
Αλλάζουν όλα, λοιπόν. Ας μην επιχαίρουμε, συνεπώς, γιατί «γλυτώσαμε» και θα την «πληρώσει» μόνον η Κύπρος. Είτε μας αρέσει, είτε όχι, παραμένουμε συγκοινωνούντα δοχεία και οι συνέπειες μας ακουμπούν. Όσο κι αν επιμένουμε να αλληθωρίζουμε.
Πηγή energia.gr 

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου