Πυρηνική Ενέργεια στο Ιράν

Οι πρώτες από τις 163 ράβδους πυρηνικού καυσίμου τοποθετήθηκαν χθες στον πυρηνικό αντιδραστήρα Μπουσέρ του Ιράν, υπό την επίβλεψη της Διεθνούς Υπηρεσίας Ατομικής Ενέργειας. Το πρώτο ιρανικό πυρηνικό εργοστάσιο παραγωγής ενέργειας, δυναμικότητας 1.000 Mw, αναμένεται να συνδεθεί με το δίκτυο ηλεκτροδότησης στις αρχές του 2011.

Οι Ηνωμένες Πολιτείες ήραν τις αντιρρήσεις τους για τη λειτουργία του αντιδραστήρα, μετά τη δέσμευση της Ρωσίας ότι θα αποσύρει τις ράβδους καυσίμου μετά τη χρήση τους ώστε να μην υπάρχει περίπτωση επανεπεξεργασίας τους για την κατασκευή βομβών πλουτωνίου.

Με την έναρξη της τοποθέτησης του πυρηνικού καυσίμου πλησιάζει στο τέλος της η οδύσσεια του αντιδραστήρα, που έχει διαρκέσει πάνω από 35 χρόνια. Η κατασκευή ξεκίνησε το 1974 με τη βοήθεια της γερμανικής Siemens, σταμάτησε το 1979 εξαιτίας της ισλαμικής επανάστασης, άρχισε εκ νέου το 1995 με τη βοήθεια της Ρωσίας και με υποτιθέμενη ημερομηνία λειτουργίας το 1999. Στη διάρκεια της τελευταίας δεκαετίας, η λειτουργία του αντιδραστήρα βρισκόταν στο επίκεντρο διπλωματικής διελκυστίνδας ανάμεσα στη Ρωσία και το Ιράν, με την παράδοση των καυσίμων διαρκώς να καθυστερεί. Μετά τη συμφωνία επεξεργασίας των αποβλήτων στο εξωτερικό, οι ράβδοι έφθασαν στον αντιδραστήρα τον Αύγουστο του 2010.

Το Ιράν δεν επιβεβαίωσε πληροφορίες σύμφωνα με τις οποίες η καθυστέρηση στην έναρξη λειτουργίας του αντιδραστήρα οφείλεται εν μέρει και στην ηλεκτρονική επίθεση που δέχθηκαν κάποιοι υπολογιστές εργαζομένων στις εγκαταστάσεις. «Το Ιράν θα συνεχίσει και τις άλλες ειρηνικές του πυρηνικές δραστηριότητες», δήλωσε ο εκπρόσωπος του ιρανικού υπουργείου Εξωτερικών. Ο εμπλουτισμός ουρανίου από το Ιράν προξενεί ανησυχίες στη Δύση, λόγω υποψιών ότι μπορεί να υποκρύπτει φιλοδοξίες πυρηνικού εξοπλισμού. Το Ιράν υποστηρίζει ότι αποκτά την τεχνογνωσία εμπλουτισμού ουρανίου προκειμένου να τροφοδοτεί αργότερα με εγχώρια καύσιμα τον αντιδραστήρα Μπουσέρ και έναν μικρότερο ερευνητικό αντιδραστήρα.

Ο επικεφαλής της Διεθνούς Υπηρεσίας Ατομικής Ενέργειας Γιούκια Αμάνο δήλωσε ότι οι διαδικασίες έναρξης λειτουργίας του Μπουσέρ συμμορφώνονται προς τις απαιτήσεις της ΙΑΕΑ. Τόνισε όμως ότι δεν είναι βέβαιο ότι συμβαίνει το ίδιο και με τις δραστηριότητες εμπλουτισμού ουρανίου. «Το Ιράν πρέπει να διευκρινίσει πλήρως τις ενέργειές του», δήλωσε ο Αμάνο. Οι σχέσεις του Ιράν με την ΙΑΕΑ επιδεινώθηκαν μετά την ανάληψη της ηγεσίας του οργανισμού πέρυσι από τον Αμάνο. Παράλληλα, σε εκκρεμότητα βρίσκεται η πρόταση της υπουργού Εξωτερικών της Ε.Ε. Κάθριν Αστον προς το Ιράν να προσέλθει σε συνομιλίες στη Βιέννη στις 15-17 Νοεμβρίου με αντικείμενο το πυρηνικό του πρόγραμμα. Οι Αρχές της Τεχεράνης καλωσόρισαν αρχικά την πρόσκληση των ευρωπαϊκών δυνάμεων και των ΗΠΑ, αλλά δεν οριστικοποίησαν τη συμμετοχή τους, δηλώνοντας ότι θα επιθυμούσαν να συναποφασίσουν για τον τόπο και το πλαίσιο των συνομιλιών.

Εν τω μεταξύ, ο τέταρτος γύρος κυρώσεων που έχει επιβληθεί στην Τεχεράνη έχει ως αποτέλεσμα τη διακοπή της άντλησης φυσικού αερίου από το κοίτασμα Ρουμ. Το κοίτασμα, που βρίσκεται στα ανοιχτά της Σκωτίας, ήταν υπό κοινό αγγλοϊρανικό έλεγχο από το 2003. Το κοίτασμα παρήγε έξι εκατομμύρια κυβικά μέτρα αερίου ημερησίως, ποσότητα που ισοδυναμεί με το 1% της βρετανικής κατανάλωσης σε ώρες αιχμής.

(από την εφημερίδα "ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ", 27/10/2010)