Οι Ενεργειακές Προκλήσεις του 2011

Το απότομο άνοιγμα του συνόλου της ενεργειακής ατζέντας στην Ελλάδα κληροδοτεί η χρονιά που φεύγει σε λίγες ώρες στο 2011. Κυρίαρχη θέση στις σχετικές εξελίξεις κατέχει η απελευθέρωση της αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας στην χώρα μας, με καταλυτική στην επιτάχυνσή τους την επίδραση του Μνημονίου. Επίσης, μας περιμένουν σημαντικές προκλήσεις για την ουσιαστική αξιοποίηση των ενεργειακών πόρων μας, όπως η λειτουργία του υπό σύστασιν φορέα υδρογονανθράκων με τρόπο που θα συμβάλλει στην ενεργειακή μας επάρκεια και στην διασφάλιση των κυριαρχικών μας δικαιωμάτων, αλλά και η δημιουργία υποδομών για την απορρόφηση των επενδύσεων που έχουν πραγματοποιηθεί τα τελευταία χρόνια στις ΑΠΕ εντός του ελλαδικού χώρου. Επιπλέον, ο νέος χρόνος εισάγει στην καθημερινή μας ζωή την διάσταση της εξοικονόμησης ενέργειας, με την θέσπιση του ενεργειακού πιστοποιητικού στις μεταβιβάσεις ακινήτων.

Η σημαντικότερη και πιο πολύπτυχη ενεργειακή εξέλιξη που πρόκειται να λάβει χώρα το 2011 στην Ελλάδα, η απελευθέρωση της αγοράς ηλεκτρισμού, συνίσταται, στην ουσία στην εφαρμογή της κοινοτικής νομοθεσίας που προβλέπει το λεγόμενο «3^ο Ενεργειακό Πακέτο» (Οδηγία 2009/72). Η πρόσβαση των ιδιωτικών εταιρειών στην λιγνιτική παραγωγή, με πρώτη εφαρμογή την κατάληξη του διαγωνισμού για την μίσθωση του λιγνιτωρυχείο στην Βεύη αποτελεί την μία πλευρά του ανοίγματος της αγοράς αυτής. Η άλλη, εξίσου, αν όχι περισσότερο σημαντική, είναι αυτή της διασφάλισης ισότιμης πρόσβασης των ιδιωτών παραγωγών στην καθημερινή χονδρεμπορική αγορά ηλεκτρισμού στην Ελλάδα.

Σε άμεση συνάρτηση με τα ανωτέρω είναι η απόφαση της κυβέρνησης, για την δημιουργία θυγατρικής της ΔΕΗ, βάσει του μοντέλου ΙΤΟ, που θα αναλάβει τη διαχείριση των δικτύων μεταφοράς και τη λειτουργία της καθημερινής αγοράς ηλεκτρισμού. Η οργάνωση του νέου φορέα αποτελεί σοβαρή πρόκληση για τη ΔΕΗ, αλλά και την κυβέρνηση, η οποία καλείται να διασφαλίσει την ανεξαρτησία του νέου οργανισμού. Πράγμα εξαιρετικά δύσκολο, αν όχι αδύνατο, δεδομένης της ανένδοτης και σκληρής γραμμής της ΓΕΝΟΠ-ΔΕΗ, η οποία στην ουσία συνδιοικεί την ΔΕΗ τα τελευταία χρόνια.

Άλλο ένα σημαντικό ζήτημα για το 2011 είναι η αποκρατικοποίηση της ΔΕΠΑ, όπου οι τρεις σύμβουλοι που ανέλαβαν τη σχετική μελέτη θα πρέπει να προτείνουν μία λύση που θα λαμβάνει υπ’ όψιν την option της ΔΕΗ για εξαγορά του 30% των μετοχών της ΔΕΠΑ χωρίς να υπάρξει δυσβάστακτη χρηματική επιβάρυνση του Δημοσίου.

Την ίδια στιγμή, η εξεύρεση στρατηγικού επενδυτή στην ΕΠΑ Αττικής προχωράει με γρήγορους ρυθμούς, καθώς στη δεύτερη φάση του σχετικού διαγωνισμού προκρίθηκαν έξι εταιρείες (ENI, EΛΛΑΚΤΩΡ, Προμηθέας Gas, η μικτή θυγατρική των ομίλων Μυτιληναίου - Motor Oil M+Μ, Gold Gas και Milos FundApax Partners). Ασφαλείς πληροφορίες αναφέρουν ότι, τελικά, η ημερομηνία αποσφράγισης των προσφορών θα είναι η 28η Ιανουαρίου.

Αναμένονται, εξάλλου, εξελίξεις σχετικά με την προοπτική της μετατροπής του ανενεργού κοιτάσματος «Νότιος Καβάλα» στον Πρίνο σε αποθήκη φυσικού αερίου, σχέδιο που έχει ήδη υποβληθεί στο ΥΠΕΚΑ και προωθεί η ΔΕΠΑ.

Επίσης, η σύσταση του φορέα έρευνας υδρογονανθράκων προωθήθηκε με ιδιαίτερα αυξημένους ρυθμούς εντός του τελευταίου τριμήνου του 2010. Το γεγονός αυτό και, κυρίως, το ότι το σχετικό νομοσχέδιο βρίσκεται ήδη σε δημόσια διαβούλευση ως τις 15 Ιανουαρίου του νέου έτους μας κάνει αισιόδοξους να πιστεύουμε ότι σύντομα θα οργανωθεί ο δεύτερος γύρος παραχωρήσεων βάσει διεθνούς διαγωνισμού για την εκμετάλλευση των ελληνικών κοιτασμάτων πετρελαίου και φυσικού αερίου. Η πρόοδος στον τομέα αυτό κρίνεται πολύ σημαντική σε μία συγκυρία κατά την οποία η γειτονική Τουρκία προβάλλει διεκδικήσεις σε κυριαρχικά μας δικαιώματα στο Αιγαίο, συχνά υπό τον μανδύα της «συνεκμετάλλευσης» των πιθανολογούμενων πετρελαϊκών του αποθεμάτων.

Ελπιδοφόρο αναμένεται να είναι το 2011 και για άλλη μία αναξιοποίητη φυσική πηγή ενέργειας στην Ελλάδα, την γεωθερμία. Κι αυτό γιατί στα τέλη Νοεμβρίου το ΥΠΕΚΑ προκήρυξε διεθνή πλειοδοτικό διαγωνισμό μέσω του οποίου θα παραχωρηθούν τα δικαιώματα έρευνας και εκμετάλλευσης του γεωθερμικού δυναμικού τεσσάρων περιοχών της χώρας, για τις οποίες υπάρχουν επιστημονικά στοιχεία ότι διαθέτουν πράγματι τέτοιο δυναμικό. Ο διαγωνισμός αφορά το Δέλτα του ποταμού Νέστου, το Δέλτα του Έβρου, τη Σαμοθράκη και τη νότια Χίο.

Από την άλλη προβληματισμό και άμεση πραγματοποίηση επενδύσεων σε υποδομές δικτύων θα πρέπει να προκαλέσει η πρόσφατη είδηση ότι, μετά την αρχική αποτύπωση της δυναμικότητας των δικτύων μέσης τάσης να απορροφήσουν ενέργεια από φωτοβολταϊκά, η ΔΕΗ διαπιστώνει ότι σε 16 νομούς της χώρας τα δίκτυα πρέπει να θεωρηθούν κορεσμένα και θα πρέπει να διακοπεί η κατάθεση νέων αιτήσεων είτε στη ΡΑΕ είτε στη ΔΕΗ. Γενικότερα, η αναβάθμιση του υπάρχοντος δικτύου διανομής στην Ελλάδα αποτελεί επείγουσα προτεραιότητα για το 2011, και συνεχή πρόκληση για όλη την δεκαετία που τώρα ξεκινά, αν όντως θέλουμε να πιάσουν τόπο οι επενδύσεις που πραγματοποιούνται με όλο και πιο αυξημένους ρυθμούς τα τελευταία χρόνια στις ΑΠΕ.

Τέλος, η εφαρμογή του ενεργειακού πιστοποιητικού στις μεταβιβάσεις και ενοικιάσεις ακινήτων σταδιακά εντός του 2011, αλλά και η έναρξη ισχύος του «Εξοικονομώ Κατ’ Οίκον», αναμένεται να συμβάλουν στην ενίσχυση της περιβαλλοντικής διάστασης στην καθημερινή μας ζωή, αλλά και στην ενίσχυση της οικονομικής δραστηριότητας, μέσα από «πράσινες» δράσεις, σε μία εποχή ύφεσης για την ελληνική οικονομία.

Πηγή energia.gr