Οικονομική ανάσα πήρε το ελληνικό Δημόσιο από τις πωλήσεις αδιάθετων δικαιωμάτων εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου, προχωρώντας σε ορισμένα θετικά βήματα, σε ένα περίπλοκο σύστημα και σε μια συγκυρία με αρνητικό πρόσημο. Με την πώληση, μέσω Χρηματιστηρίου Αξιών Αθηνών, 1.000.000 δικαιωμάτων προς 8,38 ευρώ το κομμάτι και την είσπραξη 8,38 εκατ. ευρώ, ολοκληρώθηκε η διάθεση φέτος 10 εκατομμυρίων δικαιωμάτων, με αποτέλεσμα την είσπραξη πάνω από 111 εκατ. ευρώ. Το 95% των εσόδων αυτών κατευθύνθηκε στον ΔΕΣΜΗΕ για την κάλυψη των πιεστικών ταμειακών αναγκών του, ενώ τα υπόλοιπα πήγαν στο Πράσινο Ταμείο.
Από πού προέκυψαν, όμως, τα δικαιώματα εκπομπών; Στο πλαίσιο του Εθνικού Σχεδίου Κατανομής Ρύπων για την πενταετία 2008 - 2012, στην Ελλάδα διατέθηκαν από την Ευρωπαϊκή Ενωση δικαιώματα 67 εκατ. τόνων CO2 το έτος. «Ταυτόχρονα πήραμε άλλους 5,5 εκατ. τόνους το έτος, με σκοπό να χορηγηθούν σε επεκτάσεις των ήδη υπαρχουσών μονάδων ή σε νεοεισερχόμενες βιομηχανικές εγκαταστάσεις», λέει στην «Κ» ο κ. Σεβαστιανός Μοιρασγεντής, ερευνητής του Εθνικού Αστεροσκοπείου. Δημιουργήθηκε έτσι μια αποθήκη δικαιωμάτων, δυναμικότητας 27,5 εκατ. τόνων για την πενταετία. Λόγω της κρίσης/ύφεσης, τα δικαιώματα αυτά δεν αξιοποιήθηκαν τα πρώτα τρία χρόνια. Ετσι, το υπουργείο Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής άρχισε τη διαδικασία δημοπράτησης 10 εκατ. τόνων, με σκοπό την είσπραξη χρημάτων. Από τη μια, λοιπόν, ήρθαν χρήματα «από το πουθενά», από την άλλη, όμως, εκφράζεται η υποχώρηση της οικονομίας. Πάντως, αναμένεται στο μέλλον να προχωρήσει η δημοπράτηση ακόμα 10 εκατ. δικαιωμάτων, που όλα δείχνουν ότι θα μείνουν στα αζήτητα.
Από το 2013, όμως, τα πράγματα θα γίνουν πολύ δύσκολα, καθώς οι εταιρείες ηλεκτροπαραγωγής (και σε μικρότερο ποσοστό και οι άλλες) θα πρέπει να αγοράζουν τα δικαιώματα ρύπων.
Δύσκολη περίοδος από 2013 - 2020
Εξαιρετικής δυσκολίας θα είναι η επόμενη, τρίτη, ευρωπαϊκή περίοδος εμπορίας ρύπων, από το 2013 έως το 2020. Η βασική δυσκολία είναι ότι από την 1η Ιανουαρίου του 2013 η ηλεκτροπαραγωγή υποχρεούται να αγοράζει όλα τα δικαιώματα εκπομπών αερίων θερμοκηπίου από δημοπρασίες, αντί για δωρεάν παροχή του μεγαλύτερου μέρους τους, όπως γίνεται σήμερα. Αυτό θα οδηγήσει σε πολύ μεγάλη επιβάρυνση του κόστους παραγωγής ηλεκτρικού ρεύματος, ειδικά στην Ελλάδα της μεγάλης συμμετοχής λιγνίτη. Το κόστος παραγωγής από λιγνίτη μπορεί να ανέβει μέχρι και 25% - 30%.
Οι υπόλοιποι κλάδοι, από 1/1/2013 θα πάρουν το 80% των δικαιωμάτων που αντιστοιχούν στην παραγωγή τους, με βάση όμως την απόδοση των δέκα καλύτερων (από τη σκοπιά των χαμηλότερων εκπομπών) αντίστοιχων μονάδων στην Ευρώπη. Τα υπόλοιπα δικαιώματα πρέπει να τα αγοράσουν. Και βεβαίως δεν θα είναι μόνο το 20%, αλλά και η διαφορά από τη «δεκάδα - υπόδειγμα». Το 2020 το ποσοστό της δωρεάν χορήγησης πέφτει στο 30%.
Τις δημοπρασίες θα τις πραγματοποιεί η Ευρωπαϊκή Επιτροπή και θα αποδίδει τα έσοδα στα αντίστοιχα κράτη-μέλη. Το 50% των εσόδων αυτών πρέπει να πηγαίνει σε δραστηριότητες για την κλιματική αλλαγή. Η ποσότητα των δικαιωμάτων που θα δημοπρατούνται πρέπει να μειώνεται 1,74% τον χρόνο.
Από τη διαδικασία αυτή εξαιρούνται ορισμένοι κλάδοι που θεωρούνται ότι είναι ιδιαίτερα ευαίσθητοι στον διεθνή ανταγωνισμό. Στους κλάδους αυτούς θα χορηγείται το 100% των δικαιωμάτων, πάντα με βάση τις 10 καλύτερες μονάδες.
Σημαντικές εξαιρέσεις από τις ρυθμίσεις αυτές έχουν πετύχει οι χώρες της Κεντρικής και Ανατολικής Ευρώπης.
(από την εφημερίδα "ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ", 10/12/2011)
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου