Στην ανάκριση στην οποία υπεβλήθη ο διευθύνων σύμβουλος της ΒΡ, Τόνι Χέιουορντ, στις ΗΠΑ πριν μερικές ημέρες, δεν καταφέρθηκε ονομαστικά ενάντια στον προκάτοχό του, Λόρδο Μπράουν. Αντί αυτού, χαρακτήρισε το 2006 ως την χειρότερη χρονιά της εταιρείας, δηλαδή το τελευταίο έτος της θητείας του Λόρδου στο «τιμόνι» της ΒΡ.
Ο Λόρδος Μπράουν εγκατέλειψε τον όμιλο ντροπιασμένος, όπως τονίζει το έγκυρο περιοδικό The Spectator, έχοντας προβεί σε ψευδείς δηλώσεις ενώπιον δικαστηρίου σε προσωπική του υπόθεση. Αρχικά όμως, στη δεκαετία του 1990 μεταμόρφωσε τη ΒΡ, η οποία αντιμετώπιζε σημαντικά προβλήματα, και την έκανε τη δεύτερη μεγαλύτερη πετρελαϊκή παγκοσμίως. Έδωσε έμφαση στα μεγάλα κοιτάσματα και στις βαθιές μειώσεις του κόστους. Χρησιμοποίησε την ανερχόμενη μετοχή της εταιρείας για να προχωρήσει σε επωφελείς εξαγορές πετρελαϊκών, ιδίως στις ΗΠΑ. Επίσης, αναδιαμόρφωσε την εικόνα του ομίλου, καθιστώντας την πιο «πράσινη». Όλα προδιέγραφαν ένα λαμπρό μέλλον.
Το λάθος όμως του Λόρδου Μπράουν ήταν ότι προσπάθησε να ξεπεράσει την ExxonMobil και να τοποθετήσει την ΒΡ στην κορυφή. Ο στόχος αυτός θα γινόταν πραγματικότητα μονάχα αν η ΒΡ μπορούσε να διατηρήσει τη μετοχή της ψηλά ώστε να συγχωνευθεί με τη Shell. Οι διοικήσεις όμως των δύο ομίλων δεν επιθυμούσαν μια συγχώνευση και ο Μπράουν στράφηκε στη διακήρυξη φιλόδοξων στόχων για την παραγωγή: Το 2000 προέβλεψε ότι αυτή θα αυξανόταν κατά 5,5-7% ετησίως. Η Wall Street αντέδρασε με προβλέψιμο τρόπο και η μετοχή ανέβηκε. Στην πράξη όμως, ο Μπράουν στοιχημάτιζε πολλά.
Στο μεταξύ, η μείωση του κόστους έγινε εμμονή και η φιλοσοφία της διοίκησης συνοψιζόταν στη φράση «κάνουμε περισσότερα δαπανώντας λιγότερα». Ο Χέιουορντ κατηγόρησε την πρακτική αυτή το 2006, καθώς αποτέλεσε πλήγμα για τους μηχανικούς της εταιρείας. Εκατοντάδες απολύθηκαν και αντικαταστάθηκαν με εργολάβους. Την ίδια στιγμή, η ExxonMobil προσλάμβανε μηχανικούς και έκανε λογότυπό της τη φράση «η εξόρυξη είναι η καρδιά της βιομηχανίας μας». Από την άλλη, ο Μπράουν έδινε έμφαση στο οικονομικό και όχι στο τεχνικό σκέλος.
Μετά από συνεχείς διαφωνίες, αρκετοί διευθυντές και μηχανικοί στα διϋλιστήρια των ΗΠΑ παραιτήθηκαν και αντικαταστάθηκαν από εκλεκτούς του Μπράουν, οι οποίοι ενδιαφέρονταν μόνο για τη μείωση του κόστους, εις βάρος και της ασφάλειας και της συντήρησης. Μετά από την έκρηξη σε εγκατάσταση του Τέξας το 2005, όπου βρήκαν τον θάνατο 15 εργαζόμενοι, οι αρχές των ΗΠΑ κατηγόρησαν την ΒΡ ότι εφήρμοζε πεπαλαιωμένα συστήματα ασφαλείας με σημαντικές ελλείψεις. Ο Μπράουν το εξέλαβε αυτό ως επίθεση των ανταγωνιστών του.
Λίγο αργότερα, η τεράστια πλατφόρμα Thunder Horse στον Κόλπο του Μεξικού παρέκκλινε από τον άξονά της. Οι μηχανικοί της ΒΡ είχαν ξεχάσει ότι μόνο οι βαλβίδες νικελίου είναι ικανές να αντέξουν τις τρομαχτικές πιέσεις και θερμοκρασίες στον πυθμένα της θάλασσας. Η μείωση του κόστους συνεχίστηκε μέχρι το 2006, όταν διαρροή σε αγωγό της Αλάσκας σταμάτησε προσωρινά την παροχή προς τις ΗΠΑ. Μάλιστα, ανακαλύφθηκε διάβρωση στον αγωγό και ξεκίνησαν οι κατηγορίες από βουλευτές του Κογκρέσου για την πολιτική της εταιρείας σε θέματα ασφαλείας.
Αυτή ήταν η περίοδος της ραγδαίας ανόδου της τιμής του πετρελαίου, κατά την οποία οι προφήτες του “ peak oil” προειδοποιούσαν για την έλευσή του και δήλωναν ότι τα εύκολα νέα κοιτάσματα απουσίαζαν πλέον παγκοσμίως. Ο Μπράουν γνώριζε ότι εύκολα κοιτάσματα υπάρχουν άφθονα, αλλά μόνο σε «προβληματικές» περιοχές με δύσκολη πρόσβαση, όπως η Ρωσία και η Βενεζουέλα. Ως απάντηση, ο Μπράουν επέλεξε την εξόρυξη σε μεγάλα βάθη, με κόστος 100 εκατ. δολάρια ανά γεώτρηση. Η ΒΡ όμως δεν διέθετε πλέον τους μηχανικούς εκείνους οι οποίοι θα μπορούσαν να εποπτεύσουν τους εργολάβους αποτελεσματικά κατά τη διαδικασία αυτή. Και αυτό ακριβώς ήταν η καταστροφική κληρονομιά του προς τον Χέιουορντ.
Ο νεότερος διευθύνοντας ήταν ένας αξιόλογος γεωλόγος, αλλά ένας αδύναμος ηγέτης, κάτι που εκμεταλλεύτηκαν και οι Ρώσοι ολιγάρχες της ΤΝΚ στην μεταξύ τους συνεργασία.Ο Χέιουορντ επιχείρησε να αναμορφώσει την εταιρική φιλοσοφία, αλλά με πολύ αργούς ρυθμούς. Και εν τέλει, οι μέτοχοι της ΒΡ πληρώνουν τώρα το τίμημα των φιλοδοξιών του Μπράουν.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου