Σε συνέντευξη του την περασμένη εβδομάδα στους Financial Times (7/7) ο πρωθυπουργός της Βουλγαρίας κ. Μποϊκο Μπόρισοφ επανέλαβε για μία ακόμη φορά την πρόθεση της κυβέρνησης του να αποχωρήσει από το έργο του πετρελαιαγωγού Μπουργκάς – Αλεξανδρούπολη, τριμερής διακυβερνητική συμφωνία για την κατασκευή του οποίου υπεγράφη στην Αθήνα τον Μάρτιο του 2007 μεταξύ Ρωσίας, Ελλάδος και Βουλγαρίας. Στο επίκεντρο της απόφασης της Βουλγαρικής κυβέρνησης ευρίσκεται η ευρύτερη αντιπαράθεση μεταξύ Σόφιας και Μόσχας η οποία οξύνεται ημέρα με την ημέρα.
Η ρήξη με την Ρωσία έχει διευρυνθεί μετά το αιφνίδιο πάγωμα των διαπραγματεύσεων πριν τέσσερις εβδομάδες για την συμμετοχή Ρωσικών εταιρειών στον υπό κατασκευή πυρηνικό σταθμό στο Μπέλενε. Ακόμη έχουν υπάρξει διαρροές από υψηλόβαθμα κυβερνητικά στελέχη περί της πρόθεσης της Βουλγαρίας να αποχωρήσει από το άλλο μεγάλο ενεργειακό έργο της περιοχής που προωθεί η Ρωσία, τον αγωγό φυσικού αερίου South Stream.
Σύμφωνα με τις δηλώσεις του κ. Μπορίσοφ οι λόγοι που επέβαλλαν την αποχώρηση της Βουλγαρίας από το έργο του πετρελαιαγωγού έχουν να κάνουν με την απρόβλεπτη περιβαλλοντική επιβάρυνση και το δυσβάστακτο κόστος του έργου το οποίο δεν μπορεί να αντιμετωπίσει από μόνη της. Σε ότι αφορά τους περιβαλλοντικούς κινδύνους που επικαλείται ο κ. Μπορίσοφ πρέπει να τονισθεί ότι η διαδρομή του αγωγού, επί Βουλγαρικού εδάφους, δεν διέρχεται μέσω περιοχών σπανίας πανίδος η χλωρίδος και σε κάθε περίπτωση με την ολοκλήρωση του έργου ο αγωγός θα είναι τοποθετημένος σε μεγάλο βάθος κάτω από την επιφάνεια του εδάφους. Η δε περιοχή του Μπουργκάς όπου και θα κατασκευασθεί το στόμιο του αγωγού (θα εισέρχεται 2χλμ. μέσα στη θάλασσα για ασφαλή εκφόρτωση) είναι ήδη βιομηχανικά και περιβαλλοντικά βεβαρημένη και πουθενά δεν προβλέπονται βαθιές υποθαλάσσιες γεωτρήσεις όπως αναληθώς και για λόγους εντυπωσιασμού ισχυρίζεται ο κ. Μπορίσοφ.
Όμως και στο οικονομικό σκέλος του έργου η συμμετοχή του Βουλγαρικού δημοσίου, που (αφορά το 24,5% της κοινοπραξίας) είναι περιορισμένη αφού το μεγαλύτερο μέρος των απαιτούμενων κεφαλαίων θα προέλθει από διεθνή δανεισμό με την εγγύηση των Ρωσικών πετρελαϊκών εταιρειών που διαθέτουν την πλειοψηφία. Στην προκειμένη περίπτωση το Βουλγαρικό δημόσιο όχι μόνο δεν θα συνεισφέρει κεφάλαια (ήδη το Βουλγαρικό μερίδιο στην κοινοπραξία έχει καταβληθεί από την Ελληνική και Ρωσική πλευρά) αλλά απεναντίας θα βγει κερδισμένο από τα έσοδα που θα έχει κατά την περίοδο κατασκευής του έργου αλλά και από τα transit fees κατά την περίοδο λειτουργίας του. Άρα και σε αυτό το θέμα, δηλ. την δήθεν οικονομική αδυναμία συμμετοχής της Βουλγαρίας στην κατασκευή του έργου, οι ισχυρισμοί του κ. Μπορίσοφ είναι τελείως αβάσιμες.
Βέβαια οι ουσιαστικοί λόγοι που έχουν ωθήσει τον κ. Μπορίσοφ και την κυβέρνηση του να προχωρήσουν στην πρωτοφανή ενέργεια αποχώρησης από μία διεθνή και επικυρωθείσα συμφωνία, δεν έχουν σχέση με δήθεν «περιβαλλοντικά ή οικονομικά» ζητήματα, αλλά με την προσπάθεια επανατοποθέτησης της Βουλγαρίας στο ευρύτερο πολιτικό σκηνικό με την προώθηση μιας καθαρά Ατλαντικής σχέσης. Η ρήξη με την Μόσχα που έχει σκηνοθετήσει ο κ. Μπορίσοφ με υπόβαθρο τα ενεργειακά έργα επιχειρείται εξ ονόματος της σύσφιξης των σχέσεων με την Ουάσινγκτον και της καλλιέργειας μιας προνομιακής σχέσης.
Ο κ. Μπορίσοφ, όπως παρατηρούν ευρωπαϊκοί ενεργειακοί κύκλοι, παίζει κυριολεκτικά με την φωτιά αφού η όρεξη και η ικανότητα της Μόσχας για αντίποινα είναι γνωστή και άρα είναι θέμα χρόνου για το πότε και με ποιο τρόπο θα εκδηλωθεί. Η δε προσέγγιση Ρωσίας – ΗΠΑ σε πολιτικό και οικονομικό επίπεδο ενδέχεται να αφήσει έκθετο τον κ. Μπορίσοφ και τα μεγαλόπνοα σχέδια του περί προβολής της Αμερικανικής πολιτικής, μέσω Βουλγαρίας, στην ΝΑ Ευρώπη, η ενεργειακή ανάπτυξη της οποίας εξαρτάται ολοένα και περισσότερο από την Ρωσία και την Τουρκία με την σιωπηλή συγκατάθεση της Γερμανίας.
Στην περίπτωση της χώρας μας ή μη κατασκευή του Μπουργκάς – Αλεξανδρούπολη και η ακύρωση του Νότιου άξονα του South Stream θ’ αποδυναμώσει την γεωπολιτική της θέση αφού με την υλοποίηση των δύο αυτών έργων η Ελλάδα θ’ αποκτούσε μεγαλύτερο ειδικό βάρος στις ενεργειακές υποδομές της περιοχής. Μερικοί μάλιστα που διαθέτουν φαντασία έφθασαν να ισχυρίζονται ότι η χώρα μας θα μπορούσε ακόμη να εξελιχθεί και σ’ έναν ενεργειακό κόμβο! Αγνοώντας προφανώς τον προνομιακό ρόλο που έχει η Τουρκία σε αυτήν την περίπτωση.
Όμως η ακύρωση των έργων αναμφισβήτητα εκθέτουν την χώρα μας, υποβιβάζουν τον ρόλο της ως οιονεί ενεργειακή πύλη της περιοχής και υποσκάπτουν μακροπρόθεσμα την ενεργειακή της ασφάλεια. Για αυτό και η απάντηση της Αθήνας στους λεονταρισμούς του κ. Μπορίσοφ πρέπει να είναι άμεση και ουσιαστική. Και αυτή δεν μπορεί να είναι άλλη από την απόφαση της Ελλάδας να μην προχωρήσει στην υλοποίηση του διασυνδετηρίου ( interconnector) αγωγού φυσικού αερίου Κομοτηνή – Στάρα Ζαγόρα. Ένας αγωγός μεγάλης στρατηγικής σημασίας για την ενεργειακή ασφάλεια της Βουλγαρίας όχι όμως άμεσα απαραίτητος στην Ελλάδα. Όπως επίσης η Αθήνα οφείλει να προειδοποιήσει την Σόφια ότι σε περίπτωση που η Βουλγαρία αντιμετωπίσει εφέτος τον χειμώνα, ή και ενωρίτερα, πρόβλημα προμήθειας αερίου (αφού ενδέχεται να σταματήσει την τροφοδοσία η Gazprom) ο Διαχειριστής του Συστήματος, δηλαδή ο ΔΕΣΦΑ, δεν θα μπορέσει να συνδράμει στο Βουλγαρικό δίκτυο λόγω αυξημένων αναγκών στην Ελλάδα.Σε βραχυπρόθεσμο ορίζοντα η απόφαση της Ελλάδας για άμεση διακοπή συνεργασίας με την Βουλγαρία στον τομέα του φυσικού αερίου δεν αναμένεται να έχει σοβαρό οικονομικό κόστος ή άλλες αρνητικές επιπτώσεις, όμως σηματοδοτεί από την πλευρά μας μια αλλαγή πλεύσης και οπωσδήποτε μεταφέρει ένα ηχηρό μήνυμα στην Σόφια που δεν μπορεί εύκολα να αγνοήσει.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου